Reklama

Materiały dla kierownictw i członków Akcji Katolickiej

Akcja Katolicka dawniej i dziś (10)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Struktury organizacyjne Akcji Katolickiej w diecezji, w dwudziestoleciu międzywojennym, tworzyły dwie ściśle ze sobą powiązane instytucje: Instytuty (DIAK, PAK i DAK) oraz stowarzyszenia (oddziały stowarzyszeń w parafiach). Instytuty były zależne od siebie organizacyjnie oraz ideowo i spełniały zadania administracyjno-koordynujące w działalności stowarzyszeń. Natomiast stowarzyszenia (oddziały) były zależne od siebie pod względem administracyjnym i ideowym, a od instytutów - ideowo. Oddziały stowarzyszeń wykonywały konkretną pracę apostolską w parafiach. Łącznikiem pomiędzy instytutami i stowarzyszeniami były Rady Akcji Katolickiej: Rada Naczelna na szczeblu krajowym i Rada Diecezjalna w diecezji. W parafii terenem współpracy oddziałów stowarzyszeń był zarząd PAK. Rady miały za zadanie "badanie potrzeb sprawy katolickiej, omawianie zagadnień i zadań Akcji Katolickiej". Tak pomyślany ustrój organizacyjny Akcji Katolickiej miał ułatwić "osiągnięcie celów wewnętrznych i zewnętrznych", to znaczy uformować odpowiednio członków Akcji i przysposobić ich do owocnej pracy apostolskiej.
Celem podstawowym stowarzyszeń (oddziałów), w myśl Statutu, było "wyrabianie członków na światłych i czynnych członków Kościoła katolickiego, przygotowanie ich do indywidualnego i zbiorowego apostolstwa Chrystusowego oraz szerzenie zasad katolickich poprzez wszystkie dziedziny życia i kultury". Cel ten starano się osiągnąć przez krzewienie zasad wiary katolickiej i moralności chrześcijańskiej, szerzenie katolickiego ducha apostolskiego, rozwijanie akcji charytatywnej, kulturalno-oświatowej, społeczno-gospodarczej i zawodowej, za pomocą takich środków jak: praktyki religijne, zebrania, konferencje, zloty, manifestacje itp. Celom tym służyły także: domy organizacyjne, świetlice, biblioteki, czytelnie, radio, wycieczki krajoznawcze, muzyka, urządzenia wychowania fizycznego itd. Wielką wagę przywiązywano do symboli organizacyjnych, do których należały: sztandar, hymn, mundur i odznaczenia.
Trud organizowania zarządów PAK i oddziałów czterech stowarzyszeń, a także odpowiedzialność za ich działalność spoczywały głównie na proboszczach - asystentach kościelnych, którzy mieli być "duszą Akcji Katolickiej".
Pod koniec 1938 r. w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego (416 parafii) było 177 oddziałów KSMM (4498 członków), KSMŻ - 291 (73460 czł.), KSM - 200 (6846 czł.), KSK - 225 (11456 czł.), a w diecezji lubelskiej (228 parafii), 221oddziałów KSMM (3902 czł.), 294 - KSMŻ (6705 czł.), KSM - 117 (4120 czł., stan z 1 stycznia 1937 r.) i KSK - 124 (6730 czł.).
Akcja Katolicka na wszystkich swoich szczeblach organizacyjnych była ściśle podporządkowana hierarchii kościelnej. Jej przedstawicielem w instytutach i stowarzyszeniach był asystent kościelny, który posiadał szeroki zakres pełnomocnictw i uprawnień. Miał on za zadanie uczestniczyć we wszystkich ich zebraniach z głosem doradczym, kontrolować zgodność działania ich zarządów ze statutami Akcji Katolickiej, z ich regulaminami, a zwłaszcza z zarządzeniami władzy kościelnej, nadto zatwierdzać programy pracy, a w razie konieczności zgłaszać także swój sprzeciw.
W 1934 r., po reorganizacji Akcji Katolickiej w Polsce i wprowadzeniu w jej struktury czterech stowarzyszeń stanowych, inne zrzeszenie kościelne pozostały poza obrębem Akcji i pełniły rolę jej organizacji pomocniczych. Ich relację do Akcji Katolickiej i zasady współpracy z nią określała Instrukcja dla pomocniczych stowarzyszeń i dzieł Akcji Katolickiej, uchwalona przez Komisję Prawną Episkopatu, 5 grudnia 1934 r. Mówiła ona, że "Akcja Katolicka (...), powołana jest do ustalania programów i nadawania kierunku zorganizowanej działalności apostolskiej katolików (...); wykonuje swoje zadania przede wszystkim za pomocą należących do niej czterech wspomnianych stowarzyszeń stanowych (...). Mogą jednak i powinny współpracować z nią także organizacje, nie należące do właściwej Akcji Katolickiej, o ile pielęgnują szczególne dziedziny apostolstwa lub przygotowują swych członków do tegoż apostolstwa (...). Współpraca ta polega zasadniczo na tym, że organizacje te, zachowując swój ustrój organizacyjny i swą niezależność w innych dziedzinach, w imię katolickiej zwartości dostosowują swą działalność do ogólnych programów Akcji Katolickiej, w kraju, diecezji i parafii".

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Siostra księdza, który skrytykował dr Jagielską: Brat napisał prawdę, gdyż ginekolog zabiła dziecko

2025-05-01 18:55

[ TEMATY ]

Oleśnica

Fundacja Pro-Prawo do życia

Siostra ks. Grzegorza o jego zatrzymaniu: „modlił się w celi”. Z siostrą kapłana rozmawiała Aneta Zvarik - Fundacja Pro-Prawo do życia.

– Mamy 22 kwietnia br., wtorek, dzień po Świętach Wielkanocnych. Pani brat, ksiądz Grzegorz, zmaga się z zapaleniem oskrzeli, a do tego jest fizycznie wyczerpany po intensywnym Triduum Paschalnym. Co wydarzyło się tego dnia?
CZYTAJ DALEJ

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość + Litania Loretańska

[ TEMATY ]

Matka Boża

Maryja

nabożeństwo majowe

loretańska

Majowe

nabożeństwa majowe

litania loretańska

Karol Porwich/Niedziela

Maj jest miesiącem w sposób szczególny poświęconym Maryi. Nie tylko w Polsce, ale na całym świecie, niezwykle popularne są w tym czasie nabożeństwa majowe. [Treść Litanii Loretańskiej na końcu artykułu]

W tym miesiącu przyroda budzi się z zimowego snu do życia. Maj to miesiąc świeżych kwiatów i śpiewu ptaków. Wszystko w nim wiosenne, umajone, pachnące, czyste. Ten właśnie wiosenny miesiąc jest poświęcony Matce Bożej.
CZYTAJ DALEJ

Białoruś: kapłan katolicki skazany na 13 lat więzienia za wymyślone przestępstwa

2025-05-01 16:21

[ TEMATY ]

Białoruś

Karol Porwich/Niedziela

Proboszcz parafii katolickiej Matki Bożej Fatimskiej i św. Jozafata Kuncewicza w Szumilinie (diecezja witebska) na Białorusi ks. Andrzej Juchniewicz OMI został 30 kwietnia skazany na 13 lat więzienia. Wyrok nie jest jeszcze prawomocny i ma być zgłoszona apelacja od niego. Ks. Juchniewicz jest drugim kapłanem katolickim w tym kraju, który otrzymał tak surową karę, a jego proces toczył się przy drzwiach zamkniętych, bez dopuszczenia na salę rozpraw środków przekazu i publiczności.

Jako oblat Maryi Niepokalaej jest on nie tylko proboszczem w Szumilinie, ale także przewodniczącym Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich na Białorusi. Jego parafia jest narodowym sanktuarium fatimskim w tym kraju. Zatrzymano go w maju ub.r. za zamieszczenie w sieci zdjęca z flagami: biało-czerwono-białą niepodległej Białorusi (ale zakazanej tam przez reżym Alaksandra Łukaszenki) i ukraińskiej. Początkowo zarzucano mu "działalność dywersyjną", a następnie przestępstwa "przeciw nietykalności płciowej", których miał się rzekomo dopuściić 10 lat temu. Kapłan stanowczo zaprzeczył tym zarzutom oraz mówił o sfabrykowanej sprawie i o poddawaniu go torturom w SIZO (czyli izolatce śledczej - wstępnym aresztowaniu). Również sami wierni oświadczyli, że nie było na niego skarg ani przed laty, ani później.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję