Reklama

Niedziela Kielecka

Synom ziemi świętokrzyskiej

Niedziela kielecka 20/2016, str. 1, 6

[ TEMATY ]

historia

TER

Uroczystości przy pomniku ofiar pomordowanych przez Niemców w Dyminach

Uroczystości przy pomniku ofiar pomordowanych
przez Niemców w Dyminach

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Setki osób, w tym wielu młodych, zgromadziło się 22 kwietnia w Dyminach na uroczystości upamiętniającej ofiary zbrodni hitlerowskich – straconych w l. 1939-44 na ziemi kieleckiej.

Obchody odbywały się z udziałem przedstawicieli władz państwowych, samorządowych, parlamentarzystów, organizacji patriotycznych, kombatanckich, harcerskich, szkół, pocztów sztandarowych, Wojska Polskiego. Młodzież szkolna z 12 placówek kieleckich uczciła pamięć pomordowanych w szczególny sposób – przeszła w 9-kilometrowym rajdzie ze Wzgórza Zamkowego przed pomnik ofiar na ul. Weterynaryjną. Uroczystości rozpoczęła Msza św. w intencji pomordowanych w kościele Matki Bożej Fatimskiej w Dyminach pod przewodnictwem kapelana ks. ppłk. Witolda Macha z kościoła garnizonowego. W tym dniu w całym regionie płonęły znicze pamięci w miejscach upamiętniających bohaterów II wojny światowej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Jak szacują historycy – na podstawie zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej „Kwestionariuszy o egzekucjach masowych i grobach masowych – województwo kieleckie”, w l. 1939-44 na polach Dymin Niemcy rozstrzelali nie mniej niż 125 Polaków. Egzekucje miały miejsce w pobliżu lasu przy Górze Telegraf. Pierwsza z nich odbyła się w grudniu 1939 r. „za Janowskim”. Niemcy zabili tutaj kilkanaście osób. Najwięcej osób zginęło w 1940 r. na wzgórzu „Niedziałka” – w jednej egzekucji rozstrzelano 64 osoby, przewiezione z kieleckiego więzienia. Jak można przeczytać w Kwestionariuszu nr 26: „samochodami z Kielc, prawdopodobnie z więzienia przywieziono ok. 64 osoby [o nieustalonych personaliach] narodowości polskiej, które zostały rozstrzelane przez SS, a następnie zakopane przez żandarmów w pogłębionym [dole] po wykopanym kamieniu 6 x 3,5 m w miejscu obok lasu, na wschodnim zboczu pagórka tzw. Niedziałka”. Według jednego ze świadków, w mogile tej pogrzebano także ciała mieszkańców wsi Szałas, w tym „14-letnich chłopców”. Były to ofiary pacyfikacji wsi Szałas, jakiej Niemcy dokonali 1 kwietnia 1940 r. Akta zawierają również informację o zamordowanym przez Niemców jednym z kapłanów – ks. Wróblu. Jak tłumaczy Andrzej Wiatkowski, współorganizator uroczystości ze Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego w Kielcach, egzekucje odbywały się również na Cegielni, w Sukowie-Papierni i na polach za „Koszarką”. 11 maja 1943 r. za drewnianą kaplicą Matki Bożej Częstochowskiej przy ul. Sukowskiej Niemcy zastrzelili 9 mieszkańców Dymin, członków Armii Krajowej. Egzekucje odbywały się też na Czarnowie, na ulicach: Chrobrego, Mielczarskiego, Częstochowskiej, Urzędniczej, Krakowskiej, Prostej i na Słowiku. Polacy męczeni byli również w więzieniu gestapo w Kielcach. Ofiary grzebano w lesie i na polu. Po wojnie ekshumowane ciała przeniesiono na Cmentarz Partyzancki w Kielcach. W latach 60. XX wieku przy ul. Weterynaryjnej w Dyminach postawiono pomnik ofiar egzekucji hitlerowskich. W 2012 r. monument poddano gruntownej renowacji. 22 kwietnia przy tym pomniku, będącym symbolem przypominającym o hitlerowskim terrorze, jakiego doświadczali mieszkańcy ziemi kieleckiej, zapłonął symboliczny ogień pamięci. Podczas apelu pamięci oddano hołd pomordowanym. Żołnierze Wojska Polskiego oddali na ich cześć salwę honorową. Delegacje władz, szkół, organizacji zapaliły przed pomnikiem znicze i złożyły wiązanki kwiatów oraz wieńce.

Obchody zorganizowały wspólnie: parafia w Dyminach, IPN – Delegatura w Kielcach, Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej oraz Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 11 w Kielcach. Patronat honorowy objęli: Jan Józef Kasprzyk – p.o. ds. kombatantów i osób represjonowanych oraz prezydent Kielc Wojciech Lubawski.

2016-05-12 09:29

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Poboczne sprawy wielkich

Niedziela Ogólnopolska 4/2014, str. 26-28

[ TEMATY ]

historia

rok

Mateusz Wywrich/Muzeum Powstania Warszawskiego

Dotarł do polityków najbardziej znaczących czasu drugiej wojny światowej. Informował o sytuacji Polski podczas okupacji, a w szczególności – o polskich obywatelach narodowości żydowskiej i dokonywanych na nich zbrodniach. Obiecano pomoc. Ta jednak nie nadeszła. Dla polityków ważniejsze było wygranie wojny i powojenne dzielenie łupów, czyli granic

Jak wspominają jego starzy znajomi z Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie, zawsze był skromnym człowiekiem o sarkastycznym poczuciu humoru. Czasem popadał w zadumę. Potrafił milczeć miesiącami. Bliscy wiedzieli, że ciążyła mu jego wojenna misja. Uważał, że nie wszystko zrobił, by uratować miliony Żydów.
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV: przed Bogiem zdamy sprawę z troski o bliźnich i świat stworzony

2025-10-01 17:47

[ TEMATY ]

Leon XIV

Monika Książek

„Bóg zapyta nas, czy pielęgnowaliśmy i dbaliśmy o świat, który stworzył (por. Rdz 2, 15), dla dobra wszystkich i przyszłych pokoleń, oraz czy troszczyliśmy się o naszych braci i siostry” - stwierdził Ojciec Święty podczas konferencji zorganizowanej w 10. rocznicę publikacji encykliki Laudato si’ w Centrum Mariapoli w Castel Gandolfo.

Zanim przejdę do kilku przygotowanych uwag, chciałbym podziękować dwojgu przedmówcom, [Arnoldowi Schwarzeneggerowi i Marinie Silva - brazylijska minister środowiska i zmian klimatycznych - przyp. KAI], ale chciałbym dodać, że jeśli rzeczywiście jest wśród nas dziś po południu bohater akcji, to są to wszyscy, którzy wspólnie pracują, aby coś zmienić.
CZYTAJ DALEJ

Przyszłość dzieci w naszych rękach

2025-10-01 19:42

Marzena Cyfert

Pod takim hasłem w niedzielę 5 października przejdzie przez Wrocław Marsz dla Życia i Rodziny.

Jego uczestnicy dadzą świadectwo swojego przywiązania do wartości życia, rodziny i wspólnoty. Marsz został objęty patronatem honorowym abp. Józefa Kupnego, metropolity wrocławskiego.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję