KAMIL KRASOWSKI: – Bp Tadeusz Lityński zwrócił się do wiernych diecezji z apelem o duchowe, przecież tak bardzo potrzebne, materialne wsparcie odbudowy matki wszystkich kościołów diecezji. Czy może Ksiądz Prałat powiedzieć, jak wygląda odzew ze strony diecezjan i czy realizowane są już w jakiś sposób deklaracje pomocy, które po pożarze katedry pojawiły się m.in. ze strony rządowej?

KS. PRAŁ. ZBIGNIEW KOBUS: – Jestem wdzięczny Księdzu Biskupowi za jego obecność zarówno podczas akcji gaśniczej, bo ze mną tutaj przebywał cały wieczór, do późnych godzin nocnych, jak i od wczesnych godzin porannych był obecny przy katedrze, kiedy trwała akcja dogaszania katedry, a później przewodniczył Mszy św. i wygłosił okolicznościowe kazanie na nadwarciańskich błoniach, gdzie była wzniesiona scena z okazji Dni Gorzowa. Myślę, że nam wszystkim było to bardzo potrzebne, żebyśmy z powodu bólu, jaki został zadany przez pożar katedrze, matce kościołów, byli zjednoczeni wokół biskupa, który jest głową Kościoła lokalnego, a zarazem pierwszym liturgiem kościoła katedralnego. Dlatego ta obecność i to słowo, które Ksiądz Biskup skierował w tydzień później do naszych diecezjan przez list pasterski, było i jest ogromnym wsparciem dla wspólnoty parafii katedralnej i mieszkańców Gorzowa, bo pobudziło to do takiej aktywności dobroczynnej, ofiarności także wielu diecezjan, którzy na różne sposoby, jak tylko potrafią, spieszą z pomocą – tą duchową, poprzez modlitwę, ale także materialną, dostarczając środki na konto parafii, jak i konto Kurii Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. Czy to są wystarczające środki? Na dzisiaj możemy powiedzieć, szacując potrzeby, że są to środki, które w jakiś sposób pozwalają zabezpieczyć zagrożenia wynikające z pożaru, a więc one muszą być dokonane jak najszybciej po to, żeby wyeliminować niebezpieczeństwo, które jest wokół katedry z powodu nadpalenia wieży i trzeba powiedzieć, że są to prace bardzo kosztowne. Jeśli znajdziemy na to środki, to możemy je od razu wydatkować na te cele. Natomiast, jeśli chodzi o odbudowę, renowację katedry zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, to oczywiście te środki się zwielokrotniają i będziemy ich szukać także w innych źródłach, m.in. ze strony Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, jak i ze środków rządowych czy też pozarządowych, gdzie są pewne rezerwy związane z tego typu katastrofami.

– Już ponad miesiąc temu, pod koniec lipca, bp Tadeusz Lityński powołał Komitet Odbudowy Katedry Gorzowskiej. Proszę powiedzieć, jak będzie wyglądał harmonogram prac tego zespołu i czym w pierwszym rzędzie zajmą się członkowie komitetu?

– Bardzo się cieszę z tego, że taki Komitet Odbudowy Katedry Gorzowskiej powstał. Inicjatywa Księdza Biskupa jest ze wszechmiar celująca. Trzeba powiedzieć, że angażuje ludzi, którym zależy bardzo mocno na odbudowie katedry, i to w sposób bardzo profesjonalny. Katedra jest symbolem miasta, regionu, a także diecezji, w związku z tym w skład tej komisji weszli ludzie bardzo kompetentni zarówno ze strony wojewódzkiego konserwatora zabytków, jak i ludzie związani z budownictwem, historią Gorzowa, a także ludzie, którzy parają się pozyskiwaniem środków na odbudowę katedry. Myślę, że ten zespół, który w tak bardzo emocjonalny sposób chce się angażować przy odbudowie, jest w stanie nam bardzo pomóc. W ramach komitetu zostały powołane zespoły robocze. Ich spotkanie już miało miejsce i wyznaczyło program pewnych działań, do których w pierwszym rzędzie należy uprzątnięcie wieży z pogorzeliska, które zaistniało po pożarze. Po drugie ważne jest, aby wznieść wewnątrz wieży konstrukcje platformowe, stopnie czy rusztowania w najwyższej kondygnacji, która doznała największych uszkodzeń, po to, aby można było wejść jak najbliżej tych zniszczonych punktów, dotknąć ścian, belek i przeprowadzić tzw. ekspertyzę budowlaną, która umożliwi sporządzenie projektu odbudowy. Pozwoli to spojrzeć na to, co należy wymienić, naprawić i w jaki sposób należy zrekonstruować wieżę. Jest to bardzo ważne działanie. Jeśli będziemy mieli projekt, to oczywiście zrodzi się także kosztorys, który „powie” nam, jakich środków potrzebujemy, by odbudować i zrekonstruować wieżę. W międzyczasie trzeba oczywiście zabezpieczyć wieżę po zniszczeniach wynikających z pożaru. Jest to doraźne zabezpieczenie, ale konieczne, ponieważ opady deszczu czy wyładowania atmosferyczne stanowią zagrożenie dla wieży, jak i jej otoczenia; w związku z tym zabezpieczenia te muszą być jak najszybciej wykonane po to, żebyśmy czuli się bezpiecznie. Kiedy będziemy mieli zabezpieczoną wieżę i zdobędziemy środki, to wyłonimy wykonawcę, który podejmie się kompleksowej odbudowy i rekonstrukcji wieży według naszych oczekiwań, by zajaśniała tym blaskiem, jaki był przed pożarem, a być może będzie jeszcze piękniejsza.

– Proszę uchylić rąbka tajemnicy i powiedzieć kilka słów na temat planów związanych z remontem katedry. Jak ten remont miałby wyglądać, co obejmować?

– Wnętrze katedry wymaga remontu, przede wszystkim oczyszczenia ścian, ich na nowo wyspoinowania, oczyszczenia cegły. Myślę, że jest potrzebne naprawienie sklepień, z którym związane jest malowanie, żeby ukazać te elementy, które są piękne, jednak czas, który minął od ostatnich remontów, sprawił, że są przykurzone i niewidoczne. Przymierzamy się także do nowego systemu grzewczego, instalacji, które sprawią, że katedra będzie przyjaźniejsza, zwłaszcza w okresie zimowym, a podczas prac, które teraz planujemy jest okazja, żeby rozwiązać ten problem. Katedra jest gotycka, z pięknymi witrażami, ale wewnątrz niedoświetlona. Oczywiście poza celebracjami jest to do uniesienia, natomiast kiedy celebrujemy Mszę św., potrzebujemy więcej światła. Dlatego, biorąc pod uwagę dzisiejsze możliwości i systemy oświetlenia, w ramach projektu renowacji katedry także trzeba będzie dokonać wymiany oświetlenia. Wymiany wymaga także sposób nagłośnienia – dzisiaj są nowsze i osiągalne dla nas technologie, które dokonując takiego remontu, chcemy wykonać tak, żeby katedra w pierwszym rzędzie mogła służyć w pełni sprawowanemu kultowi Bożemu, ale także innym wydarzeniom kulturalnym, typu koncerty organowe, występy chórów. Takie wydarzenia miały miejsce przed pożarem i mamy nadzieję, że będą się odbywać w przyszłości. Nie zapominamy również o tym, że trzeba przebudować wejście nad zakrystię, zwłaszcza nową, bo to dojście w tej chwili jest bardzo utrudnione, a więc nowe schody, które umożliwią wejście na emporę nad zakrystią starą. To wszystko jest nam bardzo potrzebne do tego, żeby się tam gromadzić, dlatego potrzebujemy tych przestrzeni, żeby były bardziej użyteczne. Przebudowa schodów nad zakrystię ułatwi przemieszczanie się na przykład zespołów muzycznych, które będą mogły tam się usadawiać w czasie celebracji czy koncertów. Katedra kryje także groby biskupów – sługi Bożego Wilhelma Pluty oraz Teodora Benscha, który znajduje się w przedsionku świątyni, ale dobrze by było, żeby miała więcej pochówków. Jako kościół biskupa powinna nieść w sobie możliwość dokonywania pogrzebów w swoich podziemiach, wnętrzach, w związku z tym w projekcie remontu, przebudowy myślimy także o takiej lokalizacji grobów dla pochówków biskupów zielonogórsko-gorzowskich.

– Na koniec proszę powiedzieć, czego życzyć Księdzu Prałatowi i gorzowskiej katedrze?

– Błogosławieństwa Bożego w odbudowie, tego, żeby przebiegła jak najszybciej, jak najpomyślniej i takiego zrozumienia tego ciężaru, który dźwigamy. Jako parafia katedralna, jako miasto Gorzów, potrzebujemy tego wsparcia także z zewnątrz, bo zadania, które są przed nami przerastają nasze możliwości, dlatego pomocne jest tutaj oczywiście wsparcie ze strony Pana Boga, o które prosimy, modlimy się, ale także zrozumienie ze strony ludzi spoza Gorzowa, z diecezji zielonogórsko-gorzowskiej, zarówno z naszej Ojczyzny, jak i zagranicy. Wielu ludzi jest zainteresowanych tym, co się dzieje w tej chwili w katedrze, tym, jakie są plany. Potrzebujemy bliskości tych ludzi, zainteresowania po to, żeby sprostać zadaniom, które przed nami.