Przyczyny otyłości są różne, ale często zależą od nas – to głównie brak ruchu i nieregularne, przetworzone, niezdrowe jedzenie. Zjadamy coraz większą ilość bezwartościowych produktów, które powodują coraz większy głód i tycie.
Zespół metaboliczny (ZM)
Jeśli cierpimy na otyłość i insulinooporność, a dodatkowo mamy podwyższony cholesterol lub/i: nadciśnienie tętnicze, upośledzoną tolerancję glukozy, podwyższony poziom kwasu moczowego, stłuszczenie wątroby, nadkrzepliwość, warto zainteresować się pojęciem zespołu metabolicznego. Jest to zbiór czynników, które znacznie podwyższają ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, w tym aż dwukrotnie zwiększają zagrożenie zawałem serca i udarem mózgu oraz przynajmniej pięciokrotnie – zachorowaniem na cukrzycę typu 2.
Najczęściej występuje w krajach wysoko rozwiniętych. W Polsce ZM stwierdza się u ponad 7,5 mln osób, a częstotliwość występowania zwiększa się wraz z wiekiem; już jednak u ponad 2/3 nastolatków z nadwagą lub otyłością stwierdza się przynajmniej jeden element zespołu metabolicznego, a u prawie 1/3 z nich – wszystkie składowe, w tym przede wszystkim nadciśnienie tętnicze czy problemy z tolerancją glukozy. Przyczynami są głównie dieta bogata w węglowodany proste, nasycone kwasy tłuszczowe, m.in. typu trans, oraz brak ruchu.
Profilaktyka i postępowanie niefarmakologiczne w ZM
Już redukcja masy ciała o 6,8 kg zmniejsza ryzyko rozwoju nadciśnienia aż o 21-29%.
Reklama
Regularna aktywność fizyczna prowadzi do zmniejszenia glikemii, stężenia katecholamin, podnosi poziom HDL (uwrażliwia na insulinę). Konieczne jest zaprzestanie palenia papierosów. Zaleca się: spożywanie różnorodnych produktów o zbilansowanej wartości kalorycznej; dbanie, aby przygotowywane posiłki były ubogie w nasycone kwasy tłuszczowe, a bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza DHA; spożywanie warzyw, owoców oraz produktów pełnoziarnistych i zbożowych (błonnik); ograniczenie spożywania cukru, soli kuchennej i sodu; stosowanie produktów bogatych w wapń, potas i magnez; picie każdego dnia minimum 1,5 l wody niskosodowej i niegazowanej; a niemowlętom i małym dzieciom podawanie kwasu DHA.
Dieta śródziemnomorska
Jest to modelowy sposób żywienia dla utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu LDL i dla profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych. Codziennie powinny być spożywane: sery, jogurty, oleje roślinne, owoce i warzywa, rośliny strączkowe, chleb, makaron, kasze i inne produkty zbożowe. Kilka razy w tygodniu ryby, drób, jaja, słodycze. Kilka razy w miesiącu czerwone mięso. Alkohol – w umiarkowanych ilościach.
Przykładowa racja pokarmowa dla 1,7 tys. kcal oparta na zaleceniach diety śródziemnomorskiej:
Pieczywo razowe pełnoziarniste – 170 g (4 kromki);
Otyłość i nadwaga wśród dzieci i młodzieży to poważny problem zdrowotny.
Anna Wyszyńska: Czy otyłość dziecka można bagatelizować – mówić, że szybko z tego wyrośnie?
Dr n. med. Jacek Brendzel: Otyłość dotyczy ok. 16% dzieci w wieku szkolnym. W pewnym stopniu wynika ona z predyspozycji genetycznych lub zaburzeń hormonalnych, jednak co najmniej 90% przypadków jest spowodowane dodatnim bilansem energetycznym, czyli nadmiarem kalorii dostarczanych organizmowi w stosunku do jego zapotrzebowania. Mówiąc inaczej – najczęściej otyłość jest konsekwencją nieprawidłowej diety i zbyt małej aktywności fizycznej dziecka. Do niedawna uważano, że dziecko, które „dobrze wygląda”, czyli waży kilka kilogramów ponad normę, jest dzieckiem zdrowym. Dzisiaj wiemy, że tak nie jest. Nadmierna waga dziecka czy nastolatka sprzyja rozwojowi wielu chorób. Mogą to być np. zaburzenia metaboliczne, astma oskrzelowa, nieprawidłowości kostno-mięśniowe, a także słabsza wydolność fizyczna i zaburzenia psychologiczne, kompleksy i trudności w relacjach z otoczeniem. Otyłość w dzieciństwie bardzo często skutkuje otyłością w wieku dorosłym, a to – jak wiemy – może doprowadzić m.in. do chorób serca i układu krążenia czy niealkoholowego stłuszczenia wątroby.
Triduum Paschalne przywołuje na myśl historię naszego zbawienia, a tym samym zmusza do wejścia w istotę chrześcijaństwa. Przeżywanie tych najważniejszych wydarzeń zaczyna się w Wielki Czwartek przywołaniem Ostatniej Wieczerzy, a kończy w Wielkanocny Poranek, kiedy zgłębiamy radosną prawdę o zmartwychwstaniu Chrystusa i umacniamy nadzieję naszego zmartwychwstania. Wszystko osadzone jest w przestrzeni i czasie. A sam moment śmierci Pana Jezusa w Wielki Piątek podany jest z detaliczną dokładnością. Z opisu ewangelicznego wiemy, że śmierć naszego Zbawiciela nastąpiła ok. godz. dziewiątej (Mt 27, 46; Mk 15, 34; Łk 23, 44). Jednak zastanawiający jest fakt, że ten ważny moment w zbawieniu świata identyfikujemy jako godzinę piętnastą. Uważamy, że to jest godzina Miłosierdzia Bożego i w tym czasie odmawiana jest Koronka do Miłosierdzia Bożego.
Dlaczego zatem godzina dziewiąta w Jerozolimie jest godziną piętnastą w Polsce? Podbudowani elementarną wiedzą o czasie i doświadczeniami z podróży wiemy, że czas zmienia się wraz z długością geograficzną. Na świecie są ustalone strefy, trzymające się reguły, że co 15 długości geograficznej czas zmienia się o 1 godzinę. Od tej reguły są odstępstwa, burzące idealny układ strefowy. Niemniej, faktem jest, że Polska i Jerozolima leżą w różnych strefach czasowych. Jednak jest to tylko jedna godzina różnicy. Jeśli np. w Jerozolimie jest godzina dziewiąta, to wtedy w Polsce jest godzina ósma. Zatem różnica czasu wynikająca z położenia w różnych strefach czasowych nie rozwiązuje problemu zawartego w tytułowym pytaniu, a raczej go pogłębia.
Jednak rozwiązanie problemu nie jest trudne. Potrzeba tylko uświadomienia niektórych faktów związanych z pomiarem czasu. Przede wszystkim trzeba mieć na uwadze, że pomiar czasu wiąże się zarówno z ruchem obrotowym, jak i ruchem obiegowym Ziemi. I od tego nie jesteśmy uwolnieni teraz, gdy w nauce i technice funkcjonuje już pojęcie czasu atomowego, co umożliwia jego precyzyjny pomiar. Żadnej precyzji nie mogło być dwa tysiące lat temu. Wtedy nawet nie zdawano sobie sprawy z ruchów Ziemi, bo jak wiadomo heliocentryczny system budowy świata udokumentowany przez Mikołaja Kopernika powstał ok. 1500 lat później. Jednak brak teoretycznego uzasadnienia nie zmniejsza skutków odczuwania tych ruchów przez człowieka.
Nasze życie zawsze było związane ze wschodem i zachodem słońca oraz z porami roku. A to są najbardziej odczuwane skutki ruchów Ziemi, miejsca naszej planety we wszechświecie, kształtu orbity Ziemi w ruchu obiegowym i ustawienia osi ziemskiej do orbity obiegu. To wszystko składa się na prawidłowości, które możemy zaobserwować. Z tych prawidłowości dla naszych wyjaśnień ważne jest to, że czas obrotu Ziemi trwa dobę, która dzieli się na dzień i noc. Ale dzień i noc na ogół nie są sobie równe. Nie wchodząc w astronomiczne zawiłości precyzji pomiaru czasu możemy przyjąć, że jedynie na równiku zawsze dzień równy jest nocy. Im dalej na północ lub południe od równika, dystans między długością dnia a długością nocy się zwiększa - w zimie na korzyść dłuższej nocy, a w lecie dłuższego dnia. W okolicy równika zatem można względnie dokładnie posługiwać się czasem słonecznym, dzieląc czas od wschodu do zachodu słońca na 12 jednostek zwanych godzinami. Wprawdzie okolice Jerozolimy nie leżą w strefie równikowej, ale różnica między długością między dniem a nocą nie jest tak duża jak u nas. W czasach życia Chrystusa liczono dni jako czas od wschodu do zachodu słońca. Część czasu od wschodu do zachodu słońca stanowiła jedną godzinę. Potwierdzenie tego znajdujemy w Ewangelii św. Jana „Czyż dzień nie liczy dwunastu godzin?” (J. 11, 9). I to jest rozwiązaniem tytułowego problemu. Godzina wschodu to była godzina zerowa. Tymczasem teraz godzina zerowa to północ, początek doby. Stąd współcześnie zachodzi potrzeba uwspółcześnienia godziny śmierci Chrystusa o sześć godzin w stosunku do opisu biblijnego. I wszystko się zgadza: godzina dziewiąta według ówczesnego pomiaru czasu w Jerozolimie to godzina piętnasta dziś. Rozważanie o czasie pomoże też w zrozumieniu przypowieści o robotnikach w winnicy (Mt 20, 1-17), a zwłaszcza wyjaśni dlaczego, ci, którzy przyszli o jedenastej, pracowali tylko jedną godzinę. O godzinie dwunastej zachodziło słońce i zapadała noc, a w nocy upływ czasu był inaczej mierzony. Tu wykorzystywano pianie koguta, czego też nie pomija dobrze wszystkim znany biblijny opis.
- Te święte trzy dni, które otwierają się dzisiaj przed nami, to szczególna okazja, by wejść, na ile się da, w głębię tajemnic Jezusa Chrystusa, Jednorodzonego Syna Bożego, Boskiego Logosu, który dla nas i dla naszego zbawienia przyjął ciało z Maryi Dziewicy – mówił abp Marek Jędraszewski podczas Mszy Krzyżma Świętego w Sanktuarium św. Jana Pawła II w Krakowie.
Na początku homilii arcybiskup postawił pytanie: kim jest Jezus Chrystus? Podkreślił, że nurtowało ono mieszkańców już Nazaretu w odczytanej w Liturgii Słowa ewangelicznej scenie. Dla nich jednak Chrystus na zawsze miał pozostać tylko synem Józefa – cieśli. – Czytając Ewangelię, zdajemy sobie sprawę, że wielokrotnie, mimo cudów dokonywanych przez Jezusa, mimo nadzwyczajnej mądrości Jego nauczania, wracał problem, kim On jest – zauważył metropolita i wskazał, że prawda o Jezusie – Synu Bożym przyjęła swój najbardziej dramatyczny wyraz przed sądem Kajfasza.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
_1744892545.jpg)
