Reklama

Kościół

Walczył o polskość

20 grudnia przypada 55. rocznica śmierci ks. Wojciecha Mondrego, pierwszego redaktora naczelnego Tygodnika Katolickiego "Niedziela".

Niedziela Ogólnopolska 50/2024, str. 28

[ TEMATY ]

Świadek wiary

Archiwum parafii św. Jakuba Apostoła w Częstochowie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Jego droga życia wiodła od Warmii, przez Gdańsk, do Częstochowy. Urodził się 3 grudnia 1887 r. w Botowie na Warmii. Ukończył studia filozoficzne i teologiczne na Akademii Teologicznej im. kard. Stanisława Hozjusza w Braniewie. Święcenia kapłańskie otrzymał w katedrze we Fromborku 5 lutego 1911 r.

Gdy pracował w diecezji warmińskiej, angażował się w działalność patriotyczną w celu podtrzymania kultury, wiary i ducha polskości. Przysparzało mu to wiele kłopotów i szykan ze strony władz pruskich.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Początki pracy duszpasterskiej

Pierwszą placówką duszpasterską, na której przyszło pracować ks. Mondremu, była parafia w Barczewku. Tu młody wikariusz opowiadał się po stronie polskiej, przeciwstawiając się germanizacji ludności polskiej. W swoich publicznych wystąpieniach podtrzymywał ducha narodowego wśród parafian. Nie podobało się to władzom pruskim, dlatego bp Bludau w lutym 1912 r. przeniósł go do Królewca (późniejszy Kaliningrad). Tu, w stolicy Prus Wschodnich, zastał go okres I wojny światowej, w czasie której pełnił funkcję kapelana polskich jeńców wojennych. W marcu 1919 r. otrzymał nominację na proboszcza do parafii Pasym. Nie pozostał tutaj długo – już w lipcu 1919 r. podjął pracę na niewielkim probostwie w Kraszewie w pobliżu Lidzbarka Warmińskiego.

Reklama

Wciąż szykanowany przez władze pruskie, na własną prośbę skierowaną do biskupa Bludaua w październiku 1919 r., został przeniesiony do rodzinnej parafii w Biskupcu Reszelskim. Nękania jednak nie ustały.

Pierwsze kroki redaktorskie

W marcu 1920 r. ks. Mondry został przeniesiony do jednej z dzielnic Wolnego Miasta Gdańska jako administrator jednej z parafii. Pod koniec 1920 r. poprosił biskupa warmińskiego o zwolnienie z diecezji warmińskiej. Uzyskał je i został przyjęty przez biskupa polowego Wojska Polskiego Stanisława Galla na kapelana wojskowego, choć nie wyraziły na to zgody władze pruskie. Pełnił funkcję pomocniczego kapelana Marynarki Wojennej. W Gdańsku zetknął się z pracą redakcyjną. Przyjął stanowisko redaktora działu religijnego w Dzienniku Gdańskim oraz administratora w Towarzystwie Wydawniczym Pomorskim. Od początku działalności redakcyjnej bliska była mu sprawa jedności wydawnictw katolickich. Zaangażowanie i odpowiedzialna praca sprawiły, że został wybrany na członka dyrekcji Zjednoczonych Pism Polskich. Starał się też o przyjęcie do diecezji kujawsko-kaliskiej (włocławskiej). Biskup Stanisław Zdzitowiecki przyjął go do tej diecezji jeszcze w czerwcu 1921 r.

Naczelny, proboszcz, społecznik

Reklama

W grudniu 1922 r. ks. Mondry został skierowany do pracy duszpasterskiej w Częstochowie. Po utworzeniu diecezji częstochowskiej w 1925 r. otrzymał od pierwszego biskupa częstochowskiego Teodora Kubiny propozycję zorganizowania redakcji i prowadzenia tygodnika diecezjalnego. Został redaktorem naczelnym Niedzieli, której pierwszy numer ukazał się 4 kwietnia 1926 r. Początkowo redakcja pisma mieściła się w prywatnym mieszkaniu ks. Mondrego, na plebanii parafii św. Zygmunta w Częstochowie. Pod przewodnictwem ks. Mondrego w latach 1928-37 Niedziela wydawała Kalendarz Jasnogórski, ukazywały się też specjalne dodatki , m.in.: Niedziela dla Dzieci, Młodzież Katolicka.

Ksiądz Mondry był również dyrektorem Papieskich Dzieł Misyjnych w diecezji. Jego praca została doceniona i 26 września 1931 r. otrzymał od papieża Piusa XI odznaczenie „Pro Ecclesia et Pontifice”. Dostrzeżona została też jego praca patriotyczna – 2 czerwca 1938 r. prezydent Ignacy Mościcki odznaczył go Medalem Niepodległości.

W latach 1937-65 ks. Wojciech Mondry był proboszczem parafii św. Jakuba Apostoła w Częstochowie.

W czasie okupacji ks. Mondry rozwinął działalność charytatywną i społeczną. Współorganizował pomoc Polakom wysiedlonym z Gdyni. Gdy w Częstochowie został powołany Społeczny Komitet Pomocy (później Rada Opiekuńcza Miejska), włączył się w jego prace. Organizował pomoc materialną i duchową dla tych wszystkich, których losy wojenne przywiodły do Częstochowy. Współpracował w tym dziele z s. Zofią Szulc, zmartwychwstanką.

Po wojnie ks. Mondry pełnił wiele istotnych funkcji diecezjalnych, m.in. współorganizował I Synod Diecezji Częstochowskiej (28-29 września 1954 r.).

Zmarł 20 grudnia 1969 r.

2024-12-10 12:35

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Prawdziwa historia Marii Magdaleny

Niedziela Ogólnopolska 29/2025, str. 24-25

[ TEMATY ]

Świadek wiary

pl.wikipedia.org

El Greco, Pokutująca Magdalena

El Greco,
Pokutująca
Magdalena

Zawsze była blisko. Gdy inni uciekli, ona została. A potem – jako pierwsza – spotkała Zmartwychwstałego.

Święta Maria Magdalena długo funkcjonowała w kulturze jako „grzesznica”, ale prawdziwa historia tej kobiety z Galilei to coś znacznie więcej niż powszechny stereotyp. To opowieść o sile, wierze i o tym, że to właśnie ona – nie Piotr, nie Jan – została pierwszym świadkiem poranka, który zmienił świat.
CZYTAJ DALEJ

Męczennik w dominikańskim habicie

Niedziela warszawska 40/2000

[ TEMATY ]

Bł. Michał Czartoryski

Archiwum parafii Świętej Trójcy w Będzinie

O. Michał Czartoryski wpisuje się do Księgi Pamiątkowej Żywego Różańca w Będzinie

O. Michał Czartoryski wpisuje się do Księgi Pamiątkowej Żywego Różańca w Będzinie

6 września 1944 r. Niemcy zamordowali 11 pacjentów szpitala powstańczego przy ul. Smulikowskiego na Powiślu. Wraz z nimi zginął ich kapelan o. Michał Czartoryski OP, jeden ze 108 beatyfikowanych męczenników II wojny światowej.

Bł. Michał Czartoryski urodził się w 1897 r. Do zakonu wstąpił w wieku dojrzałym, mając za sobą studia i pracę w akademickich organizacjach. Od początku był oczarowany swoim dominikańskim powołaniem. Po wybuchu wojny coraz częściej przy różnych okazjach mówił o śmierci i męczeństwie. Podkreślał, że do męczeństwa należy się przygotować. Do takiego świadectwa dla Chrystusa dojrzewał i wiedziony zamysłem Bożym chyba taką właśnie śmierć dla siebie przeczuwał.
CZYTAJ DALEJ

Konflikt w klasztorze na Górze Synaj zażegnany. Sędziwy przełożony ustępuje

Arcybiskup synajski Damian, który od ponad pół wieku jest przełożonym klasztoru św. Katarzyny na Synaju i tym samym stoi na czele autonomicznego prawosławnego Kościoła Synajskiego, zapowiedział ustąpienie z tego urzędu. 90-letni hierarcha złożył to oświadczenie 4 września, gdy prawosławie wspomina proroka Mojżesza, którego imię związane jest z tym miejscem, gdyż tam, na górze Synaj otrzymał on od Boga tablice Dekalogu. Arcybiskup oznajmił także o zamiarze uruchomienia procedury wybrania swego następcy.

Decyzja Damiana kończy kilkumiesięczny spór w łonie tego najstarszego, istniejącego nieprzerwanie do dzisiaj klasztoru, którego początki sięgają pierwszej połowy VI wieku. Oznacza ona m.in. ponowne otwarcie tego miejsca, które kilka dni temu zostało zamknięte dla większości przebywających tam mnichów, a także dla pielgrzymów i turystów. Nastąpiło to po wejściu arcybiskupa do klasztoru w towarzystwie uzbrojonej ochrony i kilku opowiadających się za nim mnichów, podczas gdy pozostałych, którzy wcześniej wystąpili przeciw niemu i zażądali jego ustąpienia, wypędzono. Ihumen (przełożony klasztoru, czyli abp Damian) wykreślił ich ze spisu członków bractwa zakonnego, co automatycznie pozbawiało ich zezwolenia na pobyt w Egipcie.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję