Starzenie się społeczeństwa w przypadku małych miejscowości, w których często mamy do czynienia ze zjawiskiem migracji młodych ludzi do większych miast lub za granicę, ma w tym kontekście szczególne znaczenie. Czy wszyscy seniorzy niemający bliskich muszą być opuszczeni i samotni?

Samotność w starszym wieku jest bardzo często przyczyną depresji, lęku, obniżonego poczucia własnej wartości, ograniczenia funkcji poznawczych, trudności w koncentracji, zaburzeń snu, co zwiększa ryzyko występowania wielu różnych chorób. Pogłębiająca się izolacja społeczna staje się dla seniora swoistą pułapką, z której niejednokrotnie bardzo trudno wydostać się samodzielnie. Dlatego odpowiednie wsparcie seniorów ma ogromne znaczenie dla ich samopoczucia i zdrowia. Problem ten na szczęście dostrzegany jest przez różnego rodzaju organizacje i instytucje, które coraz częściej znajdują środki i sposoby na dostosowaną do możliwości i potrzeb aktywizację osób starszych.

Bogaty katalog możliwości

Dla osoby w podeszłym wieku, która mieszka sama, ważne jest utrzymanie stałego kontaktu z kimś bliskim – nawet jeżeli nie ma możliwości regularnych odwiedzin, liczy się choćby stały kontakt telefoniczny. W sytuacji, kiedy senior nie ma nikogo bliskiego z rodziny, warto zachęcić go do utrzymania kontaktu ze znajomymi, przyjaciółmi czy sąsiadami, a także do uczestnictwa w dostępnych w jego pobliżu aktywnościach społecznych. Może to być udział w zajęciach klubów seniora, zajęciach świetlicowych, uprawianie hobby, udział w warsztatach, spacery w towarzystwie innych czy wycieczki – katalog możliwości wbrew pozorom może być dość bogaty. Wsparcie seniorów w znalezieniu odpowiednich form aktywności może pomóc im poznać nowych ludzi i rozwijać indywidualne zainteresowania, przez co poprawia się ich kondycja psychiczna i niejednokrotnie fizyczna. Przykładem dobrych praktyk w zakresie aktywizacji seniorów w mniejszych środowiskach jest działalność kół gospodyń wiejskich, klubów aktywnych kobiet czy klubów seniora. Dzięki ich regularnej aktywności w lokalnych środowiskach dzieje się wiele dobrych rzeczy: następuje integracja międzypokoleniowa, młodzi uczą się od starszych tradycji i wielu pożytecznych, często zapomnianych już umiejętności, a starsi wychodzą z domu, mogą poznać nowych ludzi, zająć się czymś pożytecznym, pośmiać się i poruszać…

Nabrać chęci do życia

Wiele dobrego dla seniorów robi gmina Wolbrom, na terenie której z powodzeniem funkcjonuje kilka form aktywizacji osób starszych i z niepełnosprawnościami.

Od kilkunastu lat przy wolbromskim Domu Kultury bardzo aktywnie działa Uniwersytet Trzeciego Wieku „Nowe Horyzonty”. Starsi studenci mają możliwość uczestnictwa w różnorodnych zajęciach i wykładach rozwijających umiejętności i poszerzających wiedzę z różnych dziedzin, korzystają z bogatej oferty kulturalnej, wycieczek, spotykają się z interesującymi ludźmi, wspólnie ćwiczą i bawią się. Każdy z uczestników tych zajęć potwierdzi, że dzięki nim poczuł się młodziej i nabrał chęci do życia, nawet jeżeli wcześniej jego samopoczucie dawało wiele do życzenia. Podobnie jest z uczestnikami zajęć organizowanych od 2021 r. przez wolbromski MOPS w Dziennym Klubie Seniora. Placówka zapewnia 20 miejsc dla osób, które ukończyły 60. rok życia. W ramach 8-godzinnego pobytu w placówce seniorzy są angażowani w zajęcia techniczno-plastyczne, kulinarne, a także towarzysko-rozrywkowe. Wszystkie te aktywności nadzorowane są przez wykwalifikowaną kadrę pracowników, czuwających nad zdrowiem i bezpieczeństwem podopiecznych.

Ważni i potrzebni

– Wszystkie formy wsparcia, jak Dom Seniora i inne, umożliwiające osobom starszym integrację społeczną poprzez spotkania z innymi mieszkańcami gminy, są dla nas bardzo ważnym aspektem działań na rzecz dobrostanu lokalnej społeczności. Wydaje się, że w małych środowiskach wciąż obserwujemy większy, niż w dużych ośrodkach, opór w korzystaniu z różnorodnej i coraz bogatszej oferty dla seniorów. Dlatego cieszy mnie dobry odzew społeczny na wszelkie gminne inicjatywy kierowane do osób starszych. To ważne, aby nasi seniorzy czuli się na każdym etapie swojego życia ważni i potrzebni – mówi burmistrz Radosław Kuś.

– Widzimy wielką potrzebę kolejnych form wsparcia dla seniorów, którzy coraz chętniej wychodzą z domów. Ostatnio pojawiła się szansa na powstanie kolejnej specjalistycznej placówki, w której wsparcie otrzyma kolejna grupa osób starszych. Gmina Wolbrom pozyskała środki finansowe na przystosowanie budynku po byłej szkole w Porębie Dzierżnej na Dzienny Dom Pomocy Społecznej dla Seniorów. Rolą tego miejsca będzie zachęcenie mieszkańców do korzystania z zajęć aktywizujących społecznie w ramach samopomocy, wolontariatu i integracji wielopokoleniowej, a także zwiększenie zaangażowania społecznego w życie kulturalne, możliwość skorzystania z oferty edukacyjnej, rekreacyjnej i usług opiekuńczych – wyjaśnia Marta Statuch, dyrektorka MOPS w Wolbromiu. – Naszym celem jest spowodowanie, aby uczestnictwo w różnorodnych zajęciach przyczyniło się do poprawy fizycznego, psychicznego i społecznego stanu naszych seniorów. Liczymy na to, że uczestnicy będą się u nas dobrze czuć – wspólnie bawić, miło spędzając czas wśród rówieśników, ale również wychodzić z samotności, spowodowanej często izolacją ze względu na wiek i inne ograniczenia – dodaje dyrektorka.

Rozejrzyj się wokół

W nowej placówce po remoncie z wysokiej jakości usług opiekuńczych będzie mogło skorzystać 58 osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu ze względu na wiek, niepełnoprawność, a nawet choroby psychiczne, zamieszkałych na terenie gminy Wolbrom. Dzienny Dom Pomocy Społecznej dla Seniorów w Porębie Dzierżnej zapewni dzienną opiekę osobom starszym, oferując usługi w zakresie pomocy w zaspokajaniu ich codziennych potrzeb życiowych.

Z pewnością działania na rzecz aktywizacji seniorów i osób mniej sprawnych prowadzone są w większości miast i gmin, a zatem:

Drogi Seniorze – jeżeli wciąż siedzisz samotnie w domu, coraz bardziej zapadasz się w fotel i wydaje ci się, że twoje życie straciło sens, jesteś już nikomu niepotrzebny, a twoje ograniczenia wydają ci się krępujące, zdobądź się na odrobinę wysiłku i rozejrzyj wokół. Być może w twojej okolicy działa jakiś klub seniora, ośrodek wsparcia, dzięki któremu znów poczujesz wiatr we włosach? Warto zapytać o informacje na ten temat w swojej parafii, ośrodku pomocy społecznej, urzędzie gminy… Życie nie kończy się po przejściu na emeryturę. Powodzenia!