Reklama

Najstarsza Nekropolia Rzeszowa 1792-1909

Niedziela rzeszowska 44/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stary Cmentarz w Rzeszowie został otwarty w 1792 r. na mocy cesarskiego dekretu, który zakazywał chowania zmarłych na cmentarzach przykościelnych (kościół farny) i nakazywał zakładanie nowych poza obrębem miast. Obszar obecnego cmentarza, który od jego zamknięcia w 1909 r. nazywany jest Starym Cmentarzem, w XVIII w. znajdował się na obrzeżach Rzeszowa, obok kościoła Świętego Ducha (obecnie Świętej Trójcy), na terenie ogrodu należącego do szpitala dla ubogich.
Do dziś zachowały się 622 groby (kamienne i ziemne) o dużych walorach artystycznych i zabytkowych. Spoczywają tu uczestnicy polskich powstań narodowych: kościuszkowskiego, listopadowego i styczniowego; mieszkańcy Rzeszowa: (Jacenty Gałęzowski, Wiktor Adam Zbyszewski, ks. Feliks Dymnicki), a także ofiary II wojny światowej.
Stary Cmentarz nie zawsze był traktowany jak miejsce święte. Podczas niemieckiej okupacji, a także długo po jej zakończeniu był obiektem grabieży i dewastacji, a decyzją władz okresu komunistycznego został przeznaczony do likwidacji w celu utworzenia parku. Jednak sprzeciw instytucji kultury, społeczeństwa na czele z Włodzimierzem Kozło udaremniło wykonanie tego projektu. W 1968 r. cały kompleks cmentarny został wpisany do rejestru dóbr kultury i podlega ochronie prawnej.
Ta najstarsza istniejąca rzeszowska nekropolia od wielu lat czekała na wykonanie pilnych prac konserwatorskich, a troska o cmentarz opierała się głównie na pracy społecznej. Znaczne ożywienie prac konserwatorskich przy zabytkowych nagrobkach nastąpiło w latach 80. i na początku lat 90. Kolejny kryzys to rok 1996, kiedy to zmarł długoletni społeczny opiekun Starego Cmentarza Włodzimierz Kozło.
Z inicjatywy córki Zmarłego, Wiktorii Helwin, powołane zostało do życia w 2001 r. Stowarzyszenie Opieki nad Starym Cmentarzem nazwane imieniem obrońcy i wieloletniego opiekuna tej nekropolii. Statutowym celem Stowarzyszenia jest ochrona substancji zabytkowej istniejącej na cmentarzu, a także przywrócenie należytego wyglądu i szacunku godnego tej najstarszej zachowanej nekropolii naszego miasta.
Założenia Stowarzyszenia współpracującego z Urzędem Miasta, Służbą Ochrony Zabytków, Miejskim Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej w dużej mierze realizowane są na bieżąco. Przede wszystkim wznowiono prace konserwatorskie przy zabytkowych nagrobkach, zmieniono nawierzchnię głównej alei i alejki bocznej południowej, poprawiono chylące się ogrodzenie od ul. Spytka Ligęzy. Ponadto z trzech zaniedbanych mogił ziemnych utworzono jeden duży grób zbiorowy Ofiar II wojny światowej z września 1939 r. i przełomu lipca-sierpnia 1944 r. (łącznie 89 osób), które dotąd spoczywały jako bezimienne. Wśród nich jest ks. Jan Szczerbiński, ofiara bombardowania ul. Zygmuntowskiej. Przy tym grobie 2 listopada po Mszy św. o godz. 17.00, w czasie procesji, zostanie odprawiona modlitwa. Stowarzyszenie zaprasza również wszystkich mieszkańców do udziału w pierwszej rzeszowskiej kweście na rzecz ratowania pomników nagrobnych, która odbędzie się 1 i 2 listopada br. na terenie Starego Cmentarza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bóg dał Polakom proroka nadziei

2025-10-16 10:15

[ TEMATY ]

Jan Paweł II

Watykan

Vatican Media

W Biblii czytamy, że w każdym trudnym momencie dla narodu wybranego Bóg posyłał do Izraela proroków. 47 lat temu, kiedy Polska była otoczona „morzem czerwonym” Pan Bóg dał Polakom proroka nadziei – Jana Pawła II – mówił ks. Arkadiusz Nocoń w homilii podczas Mszy św. przy grobie św. Jana Pawła II w Watykanie. Sprawowana była ona w rocznicę wyboru Papieża Polaka.

Arcybiskup Andrzej Przybylski, metropolita katowicki, na początku liturgii powiedział: „16 października 1978 r. kardynał krakowski Karol Wojtyła w swoim dzienniku zapisał: ‘Około 17.15 – Jan Paweł II’. Tak się rozpoczął pontyfikat naszego Papieża Ojca Świętego”.
CZYTAJ DALEJ

Nowenna do bł. ks. Jerzego Popiełuszki

[ TEMATY ]

bł. Jerzy Popiełuszko

nowenna

Grzegorz Jakubowski / KPRP

Nowenna do odmawiania między 10 a 18 października przed wspomnieniem bł. ks. Jerzego Popiełuszki lub w dowolnym terminie.

Boże jedynie dobry i łaskawy, spraw przez nieskończone zasługi męki i śmierci Jezusa Chrystusa, Syna Twego, przez przyczynę Niepokalanej Maryi Dziewicy i wszystkich Świętych, a szczególnie Błogosławionego księdza Jerzego, abym dostąpił łaski, o którą proszę (przedstawić swoje prośby).
CZYTAJ DALEJ

Bp Orchowicz w Watykanie: naszą nadzieję wiążmy z Piotrem

2025-10-16 15:57

[ TEMATY ]

Watykan

św. Piotr

Bp Radosław Orchowicz

archidiecezja.pl

Następca św. Piotra to „klucz poznania”, czyli właściwa interpretacja tego, co odnosi się do wiary i moralności - wskazał w homilii biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńskiej Radosław Orchowicz. W Bazylice św. Piotra na wspólnej Mszy św. spotkali się wierni archidiecezjalnych pielgrzymek z Katowic oraz Gniezna. Eucharystii przewodniczył abp Andrzej Przybylski, metropolita katowicki.

Odkryć darmowość łaski
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję