Reklama

Pokłon umarłym i hymn na cześć życia

Niedziela łódzka 38/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

29 sierpnia 1944 r. z podmiejskiej stacji Radegast odjechał w kierunku Auschwitz-Birkenau ostatni transport Żydów. Litzmannstadt Getto utworzone przez hitlerowców na początku 1940 r. faktycznie przestało istnieć. Wcześniej 80 tys. jego mieszkańców zamordowano w ruchomych komorach gazowych w Chełmnie nad Nerem, 45 tys. zmarło na skutek eksterminacyjnych działań hitlerowców w samym getcie, kolejne 80 tys. wywieziono do różnych niemieckich obozów koncentracyjnych. Ocalało według różnych szacunków od 12 do 20 tys. osób. Łódzkie getto przetrwało najdłużej ponieważ odgrodzone od świata, stanowiło jedyny w swoim rodzaju obóz pracy z fikcyjnym samorządem, służbami porządkowymi, szpitalami, szkołami a nawet placówkami kultury, a przede wszystkim z siecią drobnych zakładów przemysłowych, rzemieślniczych i warsztatów, w których pracowali wszyscy, nawet dzieci. Pracowali na rzecz hitlerowskiego wojska za głodowe wynagrodzenie lub nędzne racje żywnościowe. Powierzchnia getta zajmowała niecałe 4 tys. m2. Stłoczono na niej żydowskich mieszkańców Łodzi i okolicznych miasteczek oraz Żydów z Czech, Austrii, Luksemburga i Niemiec, przywiezionych transportami przez stację Radegast.
29 sierpnia to uznana i obchodzona data ostatecznej likwidacji Litzmannstadt Getto. Rocznicowe obchody były zazwyczaj skromne i ograniczały się do wąskiego grona uczestników. Pamięć o getcie stopniowo zanikała w Łodzi wraz ze śmiercią świadków tamtej tragedii, polskich mieszkańców naszego miasta. Po 60. latach dramatycznie stopniało grono zarówno tych, co ocaleli z getta, jak i tych, którzy zachowali zranioną pamięć o hitlerowskim mordzie dokonanym na ich żydowskich sąsiadach, przyjaciołach i znajomych.
Pomysłodawcy i organizatorzy 60. rocznicy - z prezydentem Łodzi - Jerzym Kropiwnickim i przewodniczącym Gminy Wyznaniowej Żydowskiej - Symchą Kellerem na czele - zaplanowali na 29 sierpnia br. kulminację trwających od roku działań na rzecz wskrzeszenia pamięci i hołdu dla ofiar getta. Z ogromnym rozmachem zorganizowano finał całorocznych obchodów: modlitwy i spotkania, dziesiątki wystaw, koncerty i odznaczenia, a przede wszystkim ponad 5 tys. gości. Trzystuosobowa grupa Ocalałych reprezentowała tych wszystkich, którzy rozsiani po świecie nie mieli już sił, żeby przyjechać. Wielu przybyło z dziećmi i wnukami: z Polski, Izraela, USA, Kanady i krajów europejskich. Wspominano i odwiedzano miejsca z przeszłości. Oczy starszych ludzi często napływały łzami. Rozbrzmiewały przejmujące śpiewy kantorów w synagodze przy ul. Pomorskiej, na cmentarzu żydowskim przy ul. Brackiej i w Teatrze Wielkim podczas galowego koncertu. W kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, który w czasie wojny Niemcy uwięzili w obrębie getta i zamienili na magazyn zrabowanych przez siebie rzeczy, bp Adam Lepa sprawował Mszę św. w intencji zamordowanych Żydów wraz z Kapłanami z Oświęcimskiego Centrum Dialogu i Pojednania. W tym samym miejscu modlili się również wspólnie przedstawiciele obecnych w Łodzi Kościołów chrześcijańskich i Żydzi. Hołd pamięci ofiarom getta złożyli w niedzielę przy pomniku na stacji Radegast znamienici reprezentanci władzy państwowej i ambasadorzy kilku krajów europejskich. Był w tym gronie także abp Władysław Ziółek, metropolita łódzki. W centrum miasta, w salach muzealnych i na Starym Rynku, a nawet w kruchcie kościoła, na przyblakłych fotografiach, z twarzy, które od dawna należą do przeszłości patrzyły dziesiątki smutnych, zmęczonych oczu.
Dni 28-30 sierpnia br. zapiszą się w pamięci uczestników rocznicowych obchodów w Łodzi nie tylko jako czas żałoby. W tłumie gości z kolorowymi jarmułkami na głowach, w gwarze rozmaitych języków, w dotykającym nieba śpiewie kantora, wszędzie rozlegała się pieśń pochwalna na cześć życia. „Mam osiemdziesiąt lat i wciąż żyję!” - mówiła p. Bronka z Tel Avivu, gładząc liście swojego drzewka w Parku Ocalonych przy ul. Wojska Polskiego 83 i z zaciekawieniem pytała ogrodnika czy grab szybko rośnie. „Niemcy chcieli z nas uczynić swoje ofiary, ale to oni są pokonani, bo my żyjemy” - dodała jej obozowa przyjaciółka p. Kazia z Frankfurtu. W Łodzi spotkali się żywi - ocaleni i ich rodziny. Setki tysięcy innych, którym nie było dane przeżyć gehenny, wyszli z cienia niepamięci, zatryumfowali wbrew hitlerowskim oprawcom i na znak dla tych, którzy współcześnie pragną być panami świata i władcami życia innych ludzi. „Nie zabijaj!” - głosi po hebrajsku, po polsku i po angielsku napis na Pomniku Zagłady Getta Łódzkiego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kuria w Olsztynie: termin beatyfikacji sióstr katarzynek potwierdzony

2025-05-12 11:57

[ TEMATY ]

kuria

Olsztyn

Archidiecezja Warmińska

Braniewo

siostry katarzynki

Zgromadzenie św. Katarzyny

Stolica Apostolska potwierdziła, że beatyfikacja 15 zakonnic ze Zgromadzenia Sióstr Świętej Katarzyny odbędzie się 31 maja o godz. 11 w Braniewie - poinformowała w poniedziałek kuria metropolitalna w Olsztynie. Termin beatyfikacji stanął pod znakiem zapytania w związku ze zmianą głowy Kościoła.

"Z wielką radością informujemy, że Stolica Apostolska potwierdziła datę beatyfikacji Siostry Marii Krzysztofy Klomfass i jej 14 Towarzyszek ze Zgromadzenia Sióstr Świętej Katarzyny, która będzie miała miejsce w Braniewie, 31 maja 2025 roku o godz. 11.00. Liturgii przewodniczyć będzie prefekt watykańskiej Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych, kard. Marcello Semeraro" - poinformowała w poniedziałek w mediach społecznościowych kuria metropolitalna w Olsztynie.
CZYTAJ DALEJ

Czy wiecie, gdzie... znajduje się najstarsza w Polsce figura Matki Bożej Fatimskiej?

W powstałej w XI wieku podwrocławskiej wsi Tyniec Mały znajduje się zabytkowy kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Budowla z 1516 r. posiada cenny skarb. Na jej głównym ołtarzu znajduje się najstarsza w Polsce figura Matki Bożej Fatimskiej.

Niemiecka baronowa Maria Józefa von Ruffer to postać dobrze znana mieszkańcom Tyńca Małego. Ta głęboko wierząca kobieta (ur. 1894 r.) cieszyła się szacunkiem i ogromną sympatią mieszkańców podwrocławskiej wsi. Czym sobie na nią zasłużyła? Przez całe swoje życie służyła chorym i ubogim. Założyła tu ochronkę dla dzieci. Wraz z rodziną swej starszej siostry Marii Emmy von Fürstenberg bardzo dbała o tyniecki kościół. Sfinansowała przebudowę jego wnętrza na styl gotycki. Wspólnie ufundowali witraż Jezusa Ukrzyżowanego, mszał, różne wyposażenia (ornaty, chorągwie, itp.) oraz XVIII-wieczne obrazy stacji Drogi Krzyżowej, które niestety nie zachowały się do dziś. Dzwony, które podczas II wojny zdjęto z wieży, by przetopić je na armaty, ufundowała matka Marii Józefy, Gabriela von Ruffer. Kiedy dowiedziała się o objawieniu Matki Bożej w Fatimie (1917 r.) bez wahania rozpoczęła działania w kierunku upowszechnienia tego cudu. Niejednokrotnie kontaktowała się w tej sprawie z Ojcem Świętym Piusem XI. W owych czasach spotkanie z papieżem nie należało do rzeczy prostych. W kontaktach z nim Marii Józefie pomagał ówczesny metropolita wrocławski abp Adolf Bertram. Uzyskanie akceptacji życiowej misji baronowej nie było łatwe, gdyż uznaniu objawień stanowczo sprzeciwiał się francuski kardynał (zapewne obawiał się przyćmienia sławy objawień w Lourdes). Mimo jego sprzeciwu, w 1930 r. Kościół uznał cud objawienia w Fatimie.
CZYTAJ DALEJ

Debata: Ostatnia konfrontacja kandydatów przed pierwszą turą wyborów

2025-05-12 20:00

[ TEMATY ]

debata

debata prezydencka

PAP

W poniedziałek o godz. 20 rozpocznie się debata prezydencka TVP, której współorganizatorami są TVN i Polsat, ostatnia przed I turą wyborów. Mają w niej wziąć udział wszyscy kandydaci. Przed debatą pojawiły się kontrowersje dotyczące składu prowadzących i losowania kolejności odpowiedzi.

Udział w poniedziałkowej debacie potwierdziło 13 kandydatów na prezydenta, czyli wszyscy zarejestrowani przez PKW pretendenci do tego urzędu. Debatę poprowadzą: Dorota Wysocka-Schnepf (TVP), Radomir Wit (TVN24) oraz Piotr Witwicki (Polsat News).
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję