Wśród wielu rodzajów współczesnej turystyki ważne miejsce zajmuje turystyka kulturowa (kulturalna), czyli podejmowana z motywów poznania kultury. Jest wręcz modna, uważana za „hitowy produkt przyszłości”. W programach turystycznych Amerykanów tematyka kulturalna jest motywacją nr 1, u Europejczyków nr 4.
Dla celów turystyki kulturowej powstają szlaki kulturowe, zwane też tematycznymi czy szlakami dziedzictwa. Ich ideę wypracowała już w latach 60. ubiegłego wieku Rada Europy, tworząc program pod nazwą „Europejskie Szlaki Kulturowe”. Są to trasy przebiegające przez kilka krajów lub regionów, zorganizowane wokół tematów o znaczeniu historycznym, artystycznym lub społecznym o randze europejskiej (mogą być transnarodowe, transregionalne lub regionalne). Przykładowo ważnymi szlakami kulturowymi w Europie są „Szlak cystersów” czy „Droga do św. Jakuba w Compostelli”.
By szlak zaistniał, powinna być wypracowana koncepcja i jego najprostsze choćby zagospodarowanie i promowanie. Szlak powinien być wytyczony, posiadać własne logo, drogowskazy, tablice informacyjne (wielojęzyczne), stronę internetową. Obiekty na szlaku powinny być dostępne do zwiedzania. Zainteresowany powinien znaleźć w informacjach turystycznych, w biurach podróży materiały popularyzacyjne (foldery, katalogi, przewodniki) i edukacyjne (dla organizatorów turystyki, przewodników, nauczycieli i uczniów).
W różnych częściach Polski od kilkunastu lat tworzy się szlaki kulturowe. W województwie zachodniopomorskim, gdzie istnieją duże możliwości dla wielu tego typu szlaków, prace związane z ich powstaniem są jednak opóźnione w stosunku do innych regionów.
Znany szczeciński przewodnik Ryszard Kotla, autor Mapy turystycznej województwa zachodniopomorskiego wydanej w 2002 r. zaproponował szereg szlaków tematycznych w naszym regionie. Opracowanie Program rozwoju turystyki w województwie zachodniopomorskim na lata 2003-2006 również przedstawia propozycje kilkunastu tego typu szlaków w naszym województwie.
Najbardziej zaawansowane są u nas prace nad „Szlakiem Cystersów na Pomorzu”, „Szlakiem latarni morskich” i „Europejskim Szlakiem Gotyku Ceglanego”.
W 2004 r. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Centrum Szkoleniowe w Szczecinie we współpracy narodowej z partnerami niemieckimi zaproponowała 8 szlaków kulturowych, w tym „Śladami europejskiego biskupa”. Wydano foldery i katalog szlaków oraz 3 broszury. Wśród broszur jest popularno-naukowa biografia „Święty Otton. Biskup, Misjonarz, Europejczyk” pióra Przemysława Fenrycha. W katalogu dałem propozycje 6 tras wycieczkowych śladami św. Ottona (5 po stronie polskiej i 1 w Niemczech).
Wydaje się, że w pierwszym rzędzie powinien zaistnieć „Szlak misji chrystianizacyjnej św. Ottona z Bambergu”. Powinien połączyć wszystkie historycznie znane miejsca nawiedzone przez apostoła Pomorza, po stronie polskiej i niemieckiej. Właśnie ten szlak może przyciągnąć duże grono potencjalnych turystów. Zainteresowani są nim z pewnością nauczyciele historii, regionalizmu, katecheci, różne grupy parafialne. Można liczyć na współpracę Kościoła katolickiego na Pomorzu. Zależy na niej gospodarzom obiektów sakralnych na przyszłym szlaku. Projektem zainteresowana jest także strona niemiecka. Powstała stała wystawa w kościele pw. św. Bartłomieja w Demmin, tamtejsi duszpasterze społeczności ewangelików w Demmin, Wolgast i Gützkow z chęcią otwierają swe obiekty i oprowadzają po nich, przygotowali materiały informacyjne w języku polskim. Możemy zatem liczyć na partnerstwo po drugiej stronie granicy.
Budowa szlaku należy do zadań własnych gmin i nikt inny za nie tego nie wykona. Trzeba wzorem gmin cysterskich zorganizować porozumienie gmin związanych z misją chrystianizacyjną św. Ottona i zatroszczyć się o środki finansowe. Fundusze na organizację szlaków kulturowych można pozyskiwać z wielu źródeł, m.in. z programu „Interreg”, finansowanego przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Projekty finansowane z powyższego programu wymagają wskazania partnera wiodącego, występującego w imieniu pozostałych. Zadanie można podzielić na etapy i realizować przez kilka lat.
Pyrzyce były pierwszym grodem na drodze misyjnej apostoła Pomorza. Wydaje się słuszne, by gmina Pyrzyce była również pierwszą w zainicjowaniu prac nad powstaniem „Szlaku misji chrystianizacyjnej św. Ottona z Bambergu”.
Po sesji miałem sposobność rozmowy z burmistrzem Pyrzyc Kazimierzem Lipińskim. Zapytałem, co myśli o zainicjowaniu prac nad powstaniem szlaku przez gminę Pyrzyce. „Temat ten mnie zafrapował i dołożę starań, aby się to powiodło. Jest to interesująca myśl. Inne regiony mają swoje szlaki kulturowe, sądzę, że i my możemy i powinniśmy mieć «Szlak św. Ottona z Bambergu»” - stwierdził Burmistrz Lipiński.

* Skrót wystąpienia na seminarium podczas „Dni św. Ottona z Bambergu” 17 czerwca 2003 r. w Pyrzycach