Nie można zacząć inaczej, jak od poniższego cytatu. Jest krótki, ale mówi wszystko, choć nie podaje nic z tego, co wypełnia biogramy ludzi wielkich i małych. Żadnych dat, żadnych wydarzeń. Ot… spotkanie i wejście w głąb. „Spotkałem człowieka świeckiego, Jana Tyranowskiego, który był prawdziwym mistykiem. Człowiek ten, którego uważam osobiście za świętego, wprowadził mnie na trop wielkiej mistyki hiszpańskiej, a zwłaszcza św. Jana od Krzyża…” To słowa Jana Pawła II, który u Tyranowskiego – krawca z zawodu – był czeladnikiem w rzemiośle ducha. Bo ów człowiek był przekonany, że życie duchowe jest jak profesja, którą trzeba doskonale opanować. A gdy zda się egzamin mistrzowski, wtedy Bóg może (choć nie musi) zrobić z człowieka artystę. Czyli mistyka. Uczynił tak i z Tyranowskim, i z Wojtyłą.

Materiał prasowy

Fragment książki „Boży szaleńcy” Zobacz

Jan Leopold Tyranowski to dziś Sługa Boży. Pojawia się na świecie w 1901 roku, w Krakowie, w tym samym miejscu odejdzie do Ojca w roku 1947. Z wykształcenia jest urzędnikiem, ale krótko wykonuje pracę zgodną ze zdobytymi kwalifikacjami. To pierwszy sygnał „inności” tego człowieka. Tyranowski dokonuje radykalnego zwrotu: decyduje się na zawód wykonywany w domu, bez przełożonych, bez ustalonych godzin pracy. Chce mieć czas dla siebie, czyli… dla Boga. Ponieważ po ojcu odziedziczył pracownię krawiecką, logicznie wybiera zawód mistrza krawieckiego, bo dzięki niemu może połączyć pracę zarobkową (a utrzymuje nie tylko siebie, ale też rodziców i brata) z czasem na modlitwę i rozmyślania. To przełoży się za chwilę na jego zaangażowanie w życie parafii. Bo rozumie, że Chrystus nie jest sam, że gdzie On, tam też Kościół. Zaczyna działać w Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży Męskiej, zakłada róże różańcowe, należy nawet do chóru parafialnego. Niebawem okaże się niezwykłym kierownikiem duchowym młodzieży.

Wielki zwrot, nie tylko zawodowy, ale nade wszystko duchowy, którego pierwsze skutki znamy, ma swój początek już w dojrzałym życiu Jana. Jest rok 1935, kiedy Tyranowski słucha zwyczajnego niedzielnego kazania. Nie przemawia żaden święty, nie mówi żaden wielki teolog, nie przemawia wybitny mówca. A jednak podczas tego kazania coś go uderza… Bije w niego z taką potęgą, że Jan Tyranowski chwiejąc się pod naporem łaski, postanawia: „Będę świętym!”. „Zwykłe kazanie otworzyło w sercu dojrzałego mężczyzny jakąś nową życiową przestrzeń” – wspominają znajomi. Niebawem będzie mógł modlić się słowami ułożonego przez siebie ofiarowania:

Ojcze najukochańszy, ofiaruję Ci siebie samego, gdyż Cię miłuję. Ofiaruję Ci duszę moją z jej władzami, serce moje z jego uczuciami, wszystkie myśli, słowa, uczynki i prace, boleści, kłopoty i cierpienia, moje pragnienia i wszystko, co posiadam, łącząc to wszystko z zasługami Pana naszego Jezusa Chrystusa. Boże serca mego i Boże na wieki, kocham Cię i uwielbiam, Jezu Chryste, Panie mój i Mistrzu. Bóg mój i wszystko…

Rzeczywiście, Bóg jest dla niego wszystkim. Nie oznacza to jednak, że zamyka się w kontemplacji, że ucieka od świata. Żyje w nim i cieszy się tym, co w nim dobre i piękne. Jest człowiekiem wesołym i bardzo łagodnym. Cechuje go też nieśmiałość. Ta ostatnia cecha nie przeszkadza mu jednak w wychodzeniu ku ludziom, gdy celem jest przyciąganie ich do Boga i czynienie świata jeszcze lepszym i piękniejszym. Złożył ślub czystości i nigdy nie założy rodziny, ma więc dla swoich podopiecznych czas. Nie prawi im morałów ani nie uprawia wysokiej teologii, lecz uparcie i ze szczerością zachęca do pogłębionej pracy nad sobą – do doskonalenia cnót, które każdy z nich ma, i tępienia wad, których każdy ma więcej niż „Boża ustawa przewiduje”. Z ludźmi, których formuje, spotyka się grupowo raz w tygodniu, często też z każdym z osobna – na spacerze czy w domu. Uważa, że w człowieku tkwi głęboka religijność, której trzeba pozwolić się ujawnić. To jego wersja sentencji Tertuliana, chrześcijańskiego pisarza zmarłego w III wieku: Anima naturaliter christiana („Dusza z natury jest chrześcijańska”). Buduje na naturze swoich wychowanków i wymaga od nich rzeczy prostych, wręcz podstawowych dla rozwoju duchowego: codziennego rachunku sumienia, znajomości doktryny katechizmu, wierności modlitwie i wybranym praktykom służącym kształtowaniu charakteru.

Tyranowski – czytamy we wspomnieniach – ma coś takiego w swojej powierzchowności ogromnie ujmującego, pokornego, że tym brał sobie ludzi. Czuło się na odległość, że ma się do czynienia z niezwykłym człowiekiem, o ogromnej głębi duchowej, człowiekiem, który jeszcze chodzi nogami tutaj po ziemi, ale dusza, serce i cała reszta jest gdzie indziej.

Nie jest mistrzem słowa, w dodatku jego rozmowy są katechizmowe, poprawne, nieco staroświeckie. Nieatrakcyjne są słowa, ale osoba jest atrakcyjna. Wielu sprawdza, czy ten dziwny krawiec stosuje się do własnych wskazówek ascetycznych… Jednak im dłużej mu się przyglądają, tym bardziej wydaje im się świętym. Wiedzą, że ma jakiś tajemniczy kontakt z niebem…

Sam Tyranowski nie stroni od codziennych umartwień i trudnych lektur, które podsuwają mu spowiednicy. Czyta św. Jana od Krzyża i św. Teresę Wielką. Jest w pracy nad sobą systematyczny – aż do znudzenia. To jego warsztat. Robi dokładny plan dnia, ofiarowuje każdą czynność Bogu, codziennie uczestniczy we mszy świętej i przyjmuje komunię świętą.

Przychodzi czas okupacji niemieckiej… Ale Tyranowski nie przerywa swoich spotkań z młodzieżą. Prędzej czy później musiało się to stać: jedno z nich zostaje wykryte przez Gestapo… Niemcy nie aresztują jednak nikogo, kiedy bowiem Tyranowski wstaje i zaczyna do nich mówić, uznają właściciela lokalu za osobę niespełna rozumu, za nieszkodliwego religijnego fanatyka. Takie działanie słowa powtórzy się w historii Anatola Kaszczuka – tym razem podczas rozmowy z okupantem sowieckim.

Jego spowiednik – ks. Aleksander Drozd – tak wspomina:

Podziwiałem bogactwo tej duszy. Lękałem się o jej skarby duchowe, usiłowałem je ukryć i zabezpieczyć przez pogłębienie w niej cnoty pokory. Miałem niemały szkopuł z prowadzeniem takiego „alpinisty” duchowego, bo on się wspinał na takie ścieżki i szczyty, których moja noga nie tknęła.

Ta bliskość Boga i codzienna lektura zamienia go w wybitnego teologa, tak że nawet księża proszą go o pomoc w wyjaśnianiu problemów doktrynalnych.

Z jego „szkoły” wyszło trzynastu kapłanów, wśród nich przyszły papież Karol Wojtyła, który był jednym z jego najgorliwszych uczniów. Ks. Szafarski pisze:

Mam odwagę twierdzić, że nie byłby Karol Wojtyła tym, kim jest, mężem Bożym, gdyby podstaw pracy wewnętrznej nie otrzymał w szkole Tyranowskiego.

Ostatni okres życia Jana Tyranowskiego to czas cierpienia, o które nie prosi, jak czyniło to wielu mistyków, ale które przyjmuje jako dar od Boga: z pokorą i radością.

Rozumie, że ma się w ten sposób jeszcze bardziej uświęcić. Najpierw jego niedoleczoną rękę atakuje gangrena, potem przychodzi gruźlica. Rękę trzeba amputować… Tyranowski nie opuszcza szpitala…

Szczególnym momentem choroby okazuje się dzień 1 listopada 1946 roku. Tego dnia jego wychowanek Karol Wojtyła przyjmuje święcenia kapłańskie i w krypcie św. Leonarda na Wawelu odprawia mszę świętą prymicyjną. Jan Tyranowski może być tylko przy nim duchowo, pozostaje w szpitalu. W tym czasie cierpi szczególnie. Potem zwierza się, że przez te cierpienia pragnął wyprosić Wojtyle świętość życia i czystość serca.

Umiera 15 marca 1947 roku. Nim wyda ostatnie tchnienie, z miłością całuje krzyżyk podsunięty do ust. Gdyby nie garść wspomnień jego duchowych uczniów, nikt nie wiedziałby, jaka to niezwykła postać mieszkała kiedyś przy ul. Różanej w Krakowie. Nikt poza świętymi w niebie.

***

Sługo Boży Janie Tyranowski! Jak pomogłeś Karolowi Wojtyle wejść na drogę świętości, tak i mnie poprowadź ku Bogu. Wyproś mi u Maryi dar umiłowania Jej różańca i zrozumienia, czym jest oddanie Jej całego siebie i wszystkiego, co posiadam. Wybłagaj łaskę pracy nad sobą, walczenia z wadami i słabościami. Daj, bym zawsze pamiętał, że życie wewnętrzne jest najpiękniejszym skarbem!