Reklama

Unikalny rocznik „Gońca Częstochowskiego”

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Częstochowski antykwariusz Zbigniew Biernacki, właściciel Antykwarni-Księgarni „Niezależna” przy ul. Kopernika w Częstochowie, zaprezentował dziennikarzom i badaczom historii regionu pełny pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego” z 1907 r. z przyklejonymi (na pierwszej stronie każdego kolejnego numeru gazety) dokumentami potwierdzającymi ingerencję carskiej cenzury i dopuszczenie do druku. To jedyny w Polsce znany badaczom regionu kompletny pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego”; drugi taki posiada tylko Ossolineum we Lwowie. Bardzo dobry stan zachowania oprawionego rocznika i dołączone doń dokumenty, mogą wskazywać, iż był to rocznik należący do redaktora naczelnego pisma, przechowywany w celu ewentualnego wylegitymowania się przed władzami carskimi. Rocznik ten jest nie lada gratką zarówno dla historyka, jak i dla bibliofila. Powinien jednak trafić do zbiorów Biblioteki Publicznej im. dr. Wł. Biegańskiego w Częstochowie.
„Goniec Częstochowski” - niegdyś najbardziej znany w mieście dziennik, ukazywał się pod różnymi tytułami do 1939 r. (od 1906 r. „Wiadomości Częstochowskie”, „Dziennik Częstochowski”). Dodatkiem do niego była „Gazeta Częstochowska” (ukazująca się jako samodzielny tytuł od 1956 r.). Pismo założył znany ze swego patriotyzmu dziennikarz i wydawca Franciszek Dionizy Wilkoszewski (1875-1941). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wybudował w Alei Najświetszej Maryi Panny 52 w Częstochowie okazałą drukarnię. „Goniec Częstochowski” był najważniejszym dziennikiem ukazującym się w Częstochowie w okresie II RP. Wilkoszewski, zaangażowany w życie społeczne i kulturalne Częstochowy, w „Gońcu Częstochowskim” wiele miejsca poświęcał sprawom Kościoła. Częste kontakty z częstochowską Kurią biskupią oraz fakt, że w drukarni Wilkoszewskiego tłoczono większość wydawnictw diecezjalnych, m.in. „Niedzielę”, spowodował, że dziennik uważany był przez duchowieństwo za pismo katolickie. Jako jedna z nielicznych lokalnych polskich gazet prenumerowany był przez bibliotekę watykańską. Wilkoszewski w 1941 r. został zamordowany przez Niemców w obozie Buchenwald. W „Niedzieli” z 29 września 1981 r. zamieszczono wspomnienie Haliny Łodzińskiej o Franciszku Dionizym Wilkoszewskim.
Biernacki - bibliofil, kolekcjoner i wydawca, nie tak dawno po raz kolejny trafił na pierwsze strony lokalnych gazet. Stało się tak za sprawą sensacyjnego odkrycia nieznanego dotąd planu przestrzennego rozwoju naszego miasta z 1878 r., który antykwariusz nabył - podobnie jak pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego” - od prywatnego kontrahenta. Mapa, rysowana ręcznie, z niezwykłą precyzją, zaskakuje wielkością (80 na 120 cm, skala 1:4200). Do tej pory nie znano żadnych materiałów kartograficznych z tego okresu, a - jak można się przekonać studiując mapę - plan z 1878 r. zrealizowano tylko częściowo. Mapa z 1878 r., jako ważne źródło wiedzy o rozwoju Częstochowy, trafiła do zbiorów Muzeum Częstochowskiego.
Znane są zasługi Biernackiego dla społeczności Częstochowy. Jego Antykwarnia, istniejąca 19 lat, to jedyny antykwariat w regionie, który działa na rzecz kultury (notabene prowadzić antykwariat w mieście o niewielkich tradycjach antykwarskich, gdzie zainteresowanie dawną książką jest znikome - jest bardzo trudno). Takie antykwariaty, jak ten przy ul. Kopernika 4, istniały w naszym mieście przed wojną i tuż po niej - np. Antykwarnia Badory. Gromadziły one prawdziwe bibliofilskie skarby - „białe kruki” i narodowe pamiątki, wyrzucane niekiedy na śmietnik. Antykwariusze prowadzili skup takich właśnie przedmiotów. Podobnie czyni Biernacki, który w ten sposób ocalił od zniszczenia i przekazał Klasztorowi Jasnogórskiemu wyrzuconą chorągiew Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Żeńskiej w Rozprzy z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej i Orła w koronie (tę chorągiew przyniósł do Antykwarni zbieracz makulatury). Biernacki organizuje cotygodniowe spotkania Klubu Miłośników Historii Częstochowy i Okolicy im. Jana Pietrzykowskiego; współpracuje także z Biblioteką Publiczną w Częstochowie, której podarował m.in. pierwsze wydanie „Myśli i aforyzmów o etyce lekarskiej” dr. Władysława Biegańskiego z 1898 r. Antykwariusz wydał albumy: „Częstochowa na dawnej pocztówce”, „Jasna Góra na dawnej pocztówce” i „Ziemia Częstochowska na dawnej pocztówce”; ma w planach wydanie kolejnego albumu: „Matka Boska Częstochowska na dawnej pocztówce jako symbol patriotyzmu”. Został uhonorowany Nagrodą Prezydenta Miasta w dziedzinie kultury, w kategorii „promocja i ochrona kultury”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2010-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wręczono nagrody TOTUS TUUS 2025 za promowanie nauczania św. Jana Pawła II

2025-10-11 17:24

[ TEMATY ]

św. Jan Paweł II

nagrody

Totus Tuus 2025

promowanie nauczania

BP KEP

Rozdanie nagród TOTUS TUUS

Rozdanie nagród TOTUS TUUS

Fundacja Małych Stópek, Muzeum Jana Pawła II w Wadowicach, twrórcy filmu "21.37" oraz pisarka Krystyna Gucewicz i filozof Anna Grzegorczyk - to laureaci Nagród TOTUS TUUS 2025, wręczonych w sobotę w przeddzień XXV Dnia Papieskiego. Uroczysta gala, transmitowana przez TVP2, odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie.

Nagrodę TOTUS TUUS otrzymują co roku z okazji Dnia Papieskiego osoby i instytucje, które w szczególny sposób przyczyniają się do promocji nauczania św. Jana Pawła II lub poprzez swoje działania realizują wezwanie Papieża Polaka do obrony godności człowieka.
CZYTAJ DALEJ

Samarytanin otrzymuje od Jezusa misję: Idź!

2025-10-07 11:04

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Adobe Stock

Samarytanin otrzymuje od Jezusa misję: Idź! Znajdź tamtych, ciągle jeszcze zagubionych, pozbawionych wiary, którzy nie rozpoznali Dawcy życia, lecz zobaczyli we Mnie tylko zwyczajnego lekarza. Taką misję wyznacza Jezus także mnie.

Zdarzyło się, że Jezus, zmierzając do Jeruzalem, przechodził przez pogranicze Samarii i Galilei. Gdy wchodzili do pewnej wsi, wyszło naprzeciw Niego dziesięciu trędowatych. Zatrzymali się z daleka i głośno zawołali: «Jezusie, Mistrzu, ulituj się nad nami!» Na ten widok rzekł do nich: «Idźcie, pokażcie się kapłanom!» A gdy szli, zostali oczyszczeni. Wtedy jeden z nich, widząc, że jest uzdrowiony, wrócił, chwaląc Boga donośnym głosem, padł na twarz u Jego nóg i dziękował Mu. A był to Samarytanin. Jezus zaś rzekł: «Czyż nie dziesięciu zostało oczyszczonych? Gdzie jest dziewięciu? Czy się nie znalazł nikt, kto by wrócił i oddał chwałę Bogu, tylko ten cudzoziemiec?» Do niego zaś rzekł: «Wstań, idź, twoja wiara cię uzdrowiła».
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV do możnych świata: miejcie odwagę rozbrojenia!

2025-10-11 19:30

[ TEMATY ]

modlitwa o pokój

Papież Leon XIV

apel do możnych świata

Vatican Media

Papież Leon XIV podczas modlitwy o pokój

Papież Leon XIV podczas modlitwy o pokój

Trzeba rozbroić rękę, a jeszcze wcześniej serce. Pokój jest nieuzbrojony i rozbrajający – powiedział Leon XIV podczas modlitwy różańcowej w intencji pokoju, która wpisuje się w obchody Jubileuszu Duchowości Maryjnej. W tym czasie na Placu św. Piotra była oryginalna figura Matki Bożej z Fatimy - informuje Vatican News.

Maryja wzywa: Zróbcie wszystko, cokolwiek Jezus wam powie
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję