Reklama

Późne nawrócenie

Niedziela przemyska 14/2012

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Święty Dobry Łotr cieszy się szczególnym kultem na ziemi przemyskiej - jest współpatronem archidiecezji przemyskiej od XVIII wieku. Przykład tego człowieka, którego wspomnienie Kościół obchodzi 26 marca, pokazuje, że nawet w ostatniej godzinie życia wszystko jest możliwe, nawet zerwanie z niechlubną przeszłością, nawrócenie i pojednanie z Bogiem. To szczególnie ważne w kończącym się właśnie okresie Wielkiego Postu.

Spotkanie ze Świętą Rodziną i proroctwo Jezusa

Reklama

Tak naprawdę niewiele wiemy o tym świętym, który nawet nigdy nie został oficjalnie kanonizowany. Nazywano go Dyzmą lub Tytusem, jednak Ewangelie nie przekazały jego imienia. W ewangelicznym przekazie ukazano jego nawrócenie, kiedy miał zwrócić się do współukrzyżowanego z nim zbrodniarza: „Ty nawet Boga się nie boisz, chociaż ponosisz tę samą karę? My przecież sprawiedliwie zostaliśmy ukarani. Zasłużyliśmy na to. Ale On nic złego nie zrobił”. Do Jezusa zaś powiedział: „Panie, wspomnij na mnie gdy przyjdziesz do swego królestwa”. Jezus mu odrzekł: „Zaprawdę, powiadam ci: Dziś ze Mną będziesz w raju”. Wiadomości o Dobrym Łotrze przekazują także apokryfy. Ewangelia Nikodema z IV wieku przytacza słowa Jezusa, który każe Łotrowi powołać się na znak krzyża przed wejściem na drugą stronę życia, a wszelkie złe uczynki będą mu odpuszczone i zostanie wpuszczony do Raju. Z kolei inny ciekawy zabytek piśmiennictwa - Ewangelia Dzieciństwa informuje piękną legendą, iż spotkanie nie tylko Dobrego Łotra, ale i jego towarzysza miało już miejsce podczas ucieczki Świętej Rodziny do Egiptu, którą to legendę popularyzowali w średniowieczu angielscy cystersi. Dowiadujemy się, że łotrzykowie mieli zamiar obrabować Świętą Rodzinę, jednak Dobry Łotr, zwany tutaj Tytusem, poprosił swojego współtowarzysza, aby odstąpić od tego. Matka Boża miała wówczas przepowiedzieć, że Bóg odpuści mu grzechy, a i sam Jezus powiedział: „Za trzydzieści lat Żydzi ukrzyżują mnie w Jerozolimie. A ci dwaj łotrzy zawisną wraz ze mną na krzyżu, Tytus po mojej prawicy, Dumakus po mojej lewicy i tego dnia Tytus będzie ze mną w raju”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Dobry Łotr oczami artystów

W sztuce wschodniochrześcijańskiej już w VI wieku ukazywano Dobrego Łotra, jako ukrzyżowanego po prawicy Jezusa. Początkowo przedstawiano go jako młodzieńca (w sztuce wschodniej z aureolą), później jako dojrzałego, brodatego mężczyznę. Na naszym terenie zachował się ciekawy obraz ukrzyżowanego Chrystusa z Dobrym Łotrem i Marią Magdaleną z XVIII wieku, z kościoła w Wysokiej koło Łańcuta. Dobry Łotr, w odróżnieniu od Zbawiciela przywiązany a nie przybity do swojego krzyża, okazuje współczucie Ukrzyżowanemu Jezusowi, zdając się obejmować jego Krzyż. Dobrego Łotra przedstawiano również jako wprowadzanego przez anioła lub przez Maryję do Raju. Pełną ekspresji postać Dobrego Łotra przedstawił w 1430 r. Robert Campin (zm. 1444), zw. Mistrzem z Flemalle (obraz obecnie we Frankfurcie nad Menem). Łotr pojawia się również w grafice Albrechta Dürera z 1505 r. (obecnie wiedeńska Albertina), na obrazach Hieronima Boscha z 1480 r. - gdzie towarzyszy niosącemu krzyż Jezusowi czy też na obrazie Tycjana w 1566 r. (Bolonia). W Royal Collection w Londynie zachowały się skrzydła ołtarza „Zdjęcie z krzyża”, namalowane dla kościoła rzymskiego Santa Maria Sopra Minerva, przedstawiające dwóch ukrzyżowanych łotrów. Namalowany przez Piero Buonaccorsiego (zm. 1547) wizerunek zachwyca ekspresją i dramatyzmem ciemnego nieba, jakie rozciąga się nad Dobrym Łotrem. Z kolei w Rosji w XVII wieku przedstawiano Dobrego Łotra jako mężczyznę w czerwonej opończy, z krzyżem w jednym ręku, a z mieczem lub nożem w drugim. Świętemu Łotrowi poświęcona była kaplica w katedrze w Walencji (główny patron w latach 1745-1916), w której do dzisiaj znajduje się piękny obraz na desce z szesnastego stulecia, autorstwa Miguela Esteve pt. „Dobry Łotr”.

Kult, czyli za co właściwie skazano Dobrego Łotra

Kiedy cesarzowa Helena udała się w IV wieku na pielgrzymkę do Jerozolimy, miała odnaleźć wśród relikwii Chrystusowego Krzyża także krzyż, na którym zmarł Dobry Łotr. Szczątki tego krzyża znalazły się następnie w kościołach w Bolonii, Rzymie i na Cyprze i spowodowały rozprzestrzenienie się jego kultu w średniowiecznej Europie, głównie dzięki cystersom, a następnie franciszkanom. Patriarcha Aleksandrii, Teofil (zm. 412) miał napisać specjalną homilię o Ukrzyżowaniu i Dobrym Łotrze. Przez przykład Dobrego Łotra chciano pokazać ówczesnym tzw. wykluczonym ze społeczeństw ludziom, że jeszcze nie wszystko stracone, gdyż podobnie jak ów czczony Święty, i oni mają szansę na powrót do normalnego życia. Teologowie opracowali specjalny formularz mszalny i oficjum brewiarzowe o „Dobrym Łotrze”, a także litanię i dwie nowenny. Dobry Łotr został patronem przede wszystkim skruszonych złoczyńców (dokładniej złodziei, gdyż, jak wspominało jedno z apokryficznych opowiadań, Dyzma miał rabować bogatych, a pomagać biednym), ale także umierających, pokutujących i nawróconych grzeszników; pod jego opiekę oddawał się zakon mercedarianów założony w 1218 r. w Hiszpanii, którego celem było wykupywanie więźniów z niewoli muzułmańskiej (zdarzało się nawet, że w zamian za uwolnienie więźnia, członek zakonu oddawał się w niewolę). Choć Dobry Łotr nigdy nie został formalnie kanonizowany, to jednak jest uznawany za świętego, gdyż w ostatniej godzinie swojego życia, współprzeżywając cierpienie z Jezusem, otrzymał przebaczenie i obietnicę Raju od samego Zbawiciela.

2012-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Patronowie Dnia: Święci Kosma i Damian – święci ekumeniczni

[ TEMATY ]

Święci Kosma i Damian

Materiał vaticannews.va/pl

„Święci ekumeniczni”, ostatni święci dołączeni do kanonu rzymskiego – pisze ks. Arkadiusz Nocoń w felietonie dla portalu www.vaticannews.va/pl i Radia Watykańskiego. 26 września wspominamy św. Kosmę i św. Damiana, męczenników. Prawdopodobnie byli bliźniakami. Urodzili się w drugiej połowie III wieku, zmarli w 303 roku w Cyrze na terenie obecnej Turcji. Ich relikwie znajdują się w Rzymie w kościele im poświęconym. Są patronami lekarzy, pielęgniarek, farmaceutów oraz chorych.

Według różnych tradycji, św. Kosma i św. Damian mieli być bliźniakami, urodzonymi na Bliskim Wschodzie. Jako lekarze doskonalili swoje umiejętności w różnych miastach Cesarstwa Rzymskiego. Po przyjęciu wiary chrześcijańskiej w radykalny sposób zaczęli wypełniać Chrystusową zachętę: „Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie umarłych, oczyszczajcie trędowatych i wypędzajcie złe duchy! Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie! Nie zdobywajcie złota ani srebra, ani miedzi do swych trzosów” (Mt 10,8-9). Za swoją pracę nie pobierali więc żadnego wynagrodzenia. Takich jak oni, nazywano wówczas „anargytami”, od greckiego słowa anárgyroi, czyli „wrogowie pieniądza”, albo „ci, którzy nie przyjmują srebra”. Dla biednych, pozbawionych w tamtym czasie jakiejkolwiek opieki medycznej, byli jak dar z nieba.
CZYTAJ DALEJ

„Mężczyzna nadziei” – przygotowanie do jubileuszowego Męskiego Oblężenia Jasnej Góry

2025-09-25 17:34

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Męskie Oblężenie

Karol Porwich/Niedziela

Od 21 do 26 września 2025 r. w sześciu miastach Polski odbywają się warsztaty rekolekcyjne dla mężczyzn pod wspólnym hasłem: „Mężczyzna Nadziei”. To ogólnopolski program duchowej formacji, przygotowujący do kulminacyjnego spotkania „Męskie Oblężenie Jasnej Góry”, które odbędzie się w sobotę 27 września w Częstochowie.

W ramach warsztatów odbyły się już 4 spotkania.
CZYTAJ DALEJ

Korea Płn. będzie miała pocisk, umożliwiający atak atomowy na USA

2025-09-26 08:46

[ TEMATY ]

Korea Północna

atak atomowy

pocisk balistyczny

Adobe Stock

Korea Północna już wkrótce może wyprodukować nowe pociski nuklearne

Korea Północna już wkrótce może wyprodukować nowe pociski nuklearne

Korea Północna jest na końcowym etapie prac nad międzykontynentalnym pociskiem balistycznym (ICBM) zdolnym przenosić głowice jądrowe i dosięgnąć USA – oświadczył prezydent Korei Południowej Li Dze Mjung. Według niego Pjongjangowi do osiągnięcia celu brakuje opanowania jednej technologii.

– Korea Północna kontynuuje prace nad międzykontynentalnymi pociskami balistycznymi zdolnymi do przenoszenia głowic atomowych (mogących dotrzeć - PAP) do Stanów Zjednoczonych – powiedział Li w czwartek podczas wizyty na giełdzie papierów wartościowych w Nowym Jorku, gdzie przebywa w związku z 80. sesją Zgromadzenia Ogólnego ONZ.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję