Reklama

Wspomnienie o śp. Stanisławie Pospieszalskim

W nocy z 2 na 3 marca 2003 r. zmarł w Częstochowie w wieku 86 lat Stanisław Nikodem Pospieszalski - architekt, wykładowca historii sztuki, nestor rodziny słynnych muzyków.

Niedziela Ogólnopolska 11/2003

Stanisław Pospieszalski

Stanisław Pospieszalski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stanisław Nikodem Pospieszalski urodził się w Berlinie 28 marca 1917 r. Matka - Helena Meiners, Niemka, we wrześniu 1939 r., w reakcji na agresję hitlerowską na Polskę, przeszła na katolicyzm i zabroniła używania w domu języka niemieckiego. Ukończył Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Był twórcą sztuki sakralnej.
Jako architekt i konserwator realizował prace w zabytkowych świątyniach, głównie diecezji częstochowskiej - np. odkrycie gotyckich sklepień w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze - to jego zasługa. W czasie okupacji uczestniczył w zakonspirowanych, akademickich ślubowaniach składanych na Jasnej Górze. W pamiątkowych księgach jego podpis figuruje obok autografu krakowskiego studenta Karola Wojtyły.
Jego największa aktywność zawodowa przypadła w okresie stalinowskim i gomułkowskim. Nie budowano wtedy kościołów - nie zrealizował więc własnego projektu świątyni. Pozostawił natomiast po sobie liczne polichromie, witraże, ołtarze, tabernakula, projekty plebanii i otoczenia świątyń, konfesjonały, balustrady, epitafia, sarkofagi, ławki itp.
Z inicjatywy pierwszego ordynariusza częstochowskiego - bp. Teodora Kubiny gromadził inkunabuły, starodruki, księgi mszalne, figury, obrazy, feretrony i inne zabytkowe przedmioty, które już przestały pełnić swą liturgiczną funkcję lub ze względu na zniszczenie zostały wycofane z kościołów. Jego marzeniem było utworzenie muzeum diecezjalnego.
Profesja architekta i budowniczego - z jednej strony oraz talent malarski i kompetencje artystyczne - z drugiej sprawiły, że mógł widzieć świątynie całościowo - jako jedno dzieło na chwałę Pana.
Jako artysta przeżywający głęboko liturgię stanął wobec wymagań, jakie niósł Sobór. To jemu przypadło w udziale być prekursorem zmian wprowadzanych po Soborze Watykańskim II.
Ubolewał nad niefrasobliwym wprowadzaniem do kościołów estetyki agitacyjnej (styropian, muśliny, papieroplastyka). Zwracał uwagę na zagrożenia, jakie niesie brak formacji liturgicznej i duchowej budowniczych świątyń oraz brak formacji artystycznej i estetycznej kapłanów.
Pozostawił po sobie ślady nie tylko w licznych świątyniach, lecz także w ludziach - jako pedagog seminarium duchownego rozbudzał miłość lub przynajmniej szacunek do sztuki wielu roczników alumnów.
Był człowiekiem idei - skromne materialne warunki życia łączył z bogactwem sfery ducha - przede wszystkim częstą Eucharystią. Pogłębiona refleksja nad sztuką owocowała aktywnością literacką (Znak, Więź, Niedziela), opowiadaniami hagiograficznymi, próbami poetyckimi i teoretycznymi szkicami o sztuce.
Uhonorowany został dyplomem Benemerenti Ordynariatu Polowego (1997) oraz Odznaczeniem Prezydenta Częstochowy z okazji Święta Niepodległości (1998).
Wraz z żoną Donatą (z domu Król) wychował dziewięcioro dzieci.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nie żyje aktor i reżyser Robert Redford

2025-09-16 16:49

[ TEMATY ]

aktor

reżyser

zmarł

Robert Redford

89 lat

PAP

Robert Redford

Robert Redford

Legenda Hollywood, amerykański aktor i reżyser Robert Redford zmarł we wtorek w wieku 89 lat - poinformował dziennik „New York Times”. Redford zostanie zapamiętany dzięki rolom m.in. w thrillerze politycznym „Wszyscy ludzie prezydenta” czy w komedii kryminalnej „Żądło”.

W ocenie amerykańskiego reżysera, aktora i producenta filmowego Sydneya Pollacka Redford „w najlepszy sposób ucieleśniał Amerykę z jej sprzecznościami”. Meryl Streep wspominała, że był on „doskonałym partnerem na planie”. „Co nieczęste u mężczyzn, potrafi słuchać i jest bardzo wrażliwy. To coś, co często przypisuje się kobietom” - zwróciła uwagę.
CZYTAJ DALEJ

Premier: SOP zneutralizowała drona operującego nad budynkami rządowymi i Belwederem

2025-09-15 20:22

[ TEMATY ]

naruszenie polskiej przestrzeni

pixabay.com

Alarm

Alarm

„Przed chwilą Służba Ochrony Państwa zneutralizowała drona operującego nad budynkami rządowymi (Parkowa) i Belwederem” - napisał Tusk na platformie X.

W ubiegłym tygodniu, w nocy z 9 na 10 września, polska przestrzeń powietrzna została wielokrotnie naruszona przez rosyjskie drony. Te, które stanowiły bezpośrednie zagrożenie, zostały zestrzelone przez polskie i sojusznicze lotnictwo. Pierwszy raz w nowoczesnej historii Polski w przestrzeni powietrznej kraju Siły Powietrzne użyły uzbrojenia.
CZYTAJ DALEJ

Katolikos Ormian zaprasza Papieża do wizyty w Armenii

2025-09-16 20:08

[ TEMATY ]

Armenia

Papież Leon XIV

Katolikos Ormian

Vatican Media

Leon XIV i Karekin II w Castel Gandolfo

Leon XIV i Karekin II w Castel Gandolfo

Papież we wtorek rano przyjął na audiencji patriarchę Ormian katolikosa Karekina II. Otrzymał zaproszenie od patriarchy do odwiedzenia Armenii. Po Janie Pawle II, Benedykcie XVI oraz Francizku, Leon XIV jest czwartym papieżem, który przyjął na audiencji Karekina II. Katolikos odwiedził też bazylikę Santa Maria Maggiore i modlił się przy grobie Papieża Franciszka.

Zaproszenie do odwiedzenia Armenii
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję