Reklama

Wystawa fotograficzna w Poniatowej

Kościoły nadwiślańskie

Niedziela lubelska 32/2002

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dekanat Opole Lubelskie obejmuje 12 parafii, położonych na prawym brzegu Wisły, stąd pomysł na tytuł wystawy fotograficznej, ukazującej wszystkie kościoły dekanatu. Została ona wykonana przez oddział parafialny Akcji Katolickiej w Poniatowej, który zakupił fotografie od Poniatowskiego Towarzystwa Fotograficznego. Z drewna i utwardzonego styropianu wykonano przenośne, łatwe do ustawienia w każdym miejscu plansze. Dzięki temu wystawa była przewożona i eksponowana w poszczególnych parafiach. Fotografie, przedstawiające również wnętrza kościołów, są uzupełnione napisami informującymi o historii i architekturze przedstawionych obiektów.

Wystawa jest ciekawą lekcją historii "Małej Ojczyzny". Ukazuje, jak na niewielkim obszarze poprzez wieki budowane były kolejne świątynie, ich zróżnicowanie architektoniczne i związane z nimi wydarzenia.

Jednym z najstarszych kościołów na Lubelszczyźnie jest kościół w Piotrawinie. Według przekazów już w XI w. zbudowano tu drewniany kościół pw. św. Tomasza Apostoła. Prawdopodobnie był to jeden z pierwszych kościołów po tej stronie Wisły. Tutaj rozegrały się opisane przez Jana Długosza wydarzenia związane z cudem wskrzeszenia Piotra Strzemieńczyka (zwanego później Piotrowinem) przez biskupa Stanisława, który w 1079 r. poniósł męczeńską śmierć w kościele na Skałce. Drewniany kościół spłonął, a fundatorem zbudowanego w 1440 r., do którego dołączono wezwanie św. Stanisława, był bp Zbigniew Oleśnicki. Kościół jest murowany z cegły, w stylu gotyckim, znajduje się w nim wiele cennych zabytków sztuki sakralnej. Również ciekawe zabytki, w tym jedyna w Polsce kolekcja obrazów wotywnych, znajduje się w Muzeum Parafialnym. Na cmentarzu przykościelnym jest kaplica - grobowiec Strzemieńczyka, obok głowice kolumn przygotowane do planowanej w XVII w. budowy bazyliki. Z dokonanego tu cudu wskrzeszenia i szerzącego się kultu św. Stanisława kościół stał się znanym sanktuarium. Corocznie 8 maja odbywa się tu odpust, gromadzących licznych pielgrzymów. Położony malowniczo na wysokim brzegu Wisły Piotrawin przyciąga też turystów.

W XVI w. budowane były kościoły w Kazimierzu Dolnym i pobliskim Chodlu, na terenie obecnego dekanatu nie powstał żaden kościół, natomiast z XVII w. pochodzą trzy świątynie: w Opolu Lubelskim, Wilkowie i Rybitwach. Obecny kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Opolu Lubelskim zbudowano w latach 1650-1675 w stylu wczesnobarokowym, jest murowany z cegły i otynkowany. Znajdują się w nim zabytkowe polichromie, obrazy, szaty i naczynia liturgiczne. Oryginalna jest dzwonnica - brama w ogrodzeniu cmentarza kościelnego z trzema dzwonami. Kościół w Wilkowie pw. Św. Floriana i św. Urszuli leży niedaleko Wisły, na jego ogrodzeniu zaznaczona jest wysokość, około 2 m., do jakiej sięgał poziom wody podczas powodzi nawiedzających te okolice. W ołtarzu głównym znajduje się zabytkowa rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego z XVIII w. Kościół pw. Wszystkich Świętych w Rybitwach jest murowany z kamienia wapiennego w stylu renesansu lubelskiego. Był dwukrotnie całkowicie zniszczony podczas działań wojennych w 1914 i 1944r. Na jego frontonie znajduje się wart uwagi napis : "Bóg widzi, Czas ucieka, Śmierć goni, Sąd czeka". Do parafii Rybitwy należał Józefów nad Wisłą, w którym zakon Bernardynów zbudował kościół pw. Bożego Ciała i klasztor w latach 1730-1743. Kościół barokowy, murowany z cegły i otynkowany spłonął dwukrotnie w 1915 r. i 1944 r. Parafie w Rybitwach i Józefowie były kilkakrotnie łączone i dzielone, siedzibą parafii stał się Józefów ostatecznie w 1946 r. na mocy dekretu bp. Stefana Wyszyńskiego.

Z XVIII w. pochodzi też klasycystyczny kościół pw. Świętej Trójcy we Wrzelowcu (parafia Kluczkowice). Wzniesiony jest na rzucie wydłużonego ośmioboku, nakryty kopułą z latarnia, jednoprzestrzenny. W stylu klasycystycznym wybudowano w połowie XIX w. mały kościołek pw. św. Wawrzyńca w Karczmiskach.

W XX w. powstało na terenie dekanatu pięć kościołów, najbardziej zróżnicowanych stylistycznie. W 1920 r. wzniesiono w Kraczewicach drewniany kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, nawiązujący formą do tradycyjnych budowli sakralnych, charakteryzujących się prostokątnym korpusem nawowym wyodrębnioną kruchtą i trójbocznym prezbiterium. Kościół niedawno gruntownie odremontowany, ma urok tradycyjnego, wiejskiego kościółka, coraz rzadziej spotykanego w Polsce. W ostatnich latach przed wojną zbudowany został kościół pw. NMP Królowej Polski w Zagłobie. Zaprojektowany w ówczesnym stylu modernistycznym łączy elementy romańskie ze współczesnymi, wieża stylizowana jest na słowiańską strażnicę. Kościół konsekrował w 1948 r. bp Stefan Wyszyński.

Lata powojenne nie sprzyjały budowie świątyń. W Prawnie zbudowano kościół pw. św. Anny w latach 1962-1969, ponieważ poprzedni spłonął w 1962 r. od uderzenia pioruna. Poniatowa, która była dynamicznie rozwijającym się miastem doczekała się rozpoczęcia budowy kościoła dopiero na początku lat 80. Parafię pw. Ducha Świętego erygował w 1986 r. bp Bolesław Pylak. Kościół wybudowano w popularnym w tamtych czasach kształcie, jest dwukondygnacyjny, okrągły, z wysoką wieżą. Jego sylwetka przypomina sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach, być może nie jest to przypadek, w czasie konsekracji kościoła dokonanej w maju przez abp. J. Życińskiego umieszczone zostały w ołtarzu relikwie św. Faustyny. Najmłodszą świątynią dekanatu jest niewielki kościół pw. św. Maksymiliana Kolbe w Pusznie, zbudowany w latach 1985-1986, bardzo prosty, murowany z cegły.

Historia kościołów jest historią tej ziemi - początków chrystianizacji, wojen (Wisła była linią frontu, dlatego kościoły były tak bardzo niszczone), powodzi, pożarów, rozkwitu i upadku gospodarczego, przemian politycznych. Obrazuje zmienność kanonów piękna i stylów w sztuce. Dokumentuje trwanie wartości najważniejszej - wiary w Boga i potrzeby istniejącej niezmiennie w kolejnych pokoleniach Polaków, potrzeby budowania Domów Bożych. Czy przetrwa ona w XXI wieku?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Otwarcie Jubileuszu Młodych w Rzymie 2025 - relacja wideo

"Macie okazję, by dawać przesłanie nadziei, wołajmy o pokój na świecie" – mówił Papież Leon XIV do 120 tysięcy młodych zgromadzonych na inauguracji Jubileuszu Młodzieży w Rzymie. Ojciec Święty niespodziewanie pojawił się na Placu św. Piotra po zakończeniu Mszy świętej, pozdrawiając z papamobile uczestników Eucharystii.

CZYTAJ DALEJ

Pielgrzymi nadziei od niedzieli w drodze

2025-07-30 06:49

ks. Łukasz Romańczuk

Ksiądz Tomasz Płukarski, główny przewodnik PPW na Jasną Górę

Ksiądz Tomasz Płukarski, główny przewodnik PPW na Jasną Górę

3 sierpnia, w niedzielę wyruszy 45. Piesza Pielgrzymka Wrocławska na Jasną Górę. O pielgrzymowaniu opowiada ks. Tomasz Płukarski, główny przewodnik pielgrzymki

Tym razem wejście na Jasną Górę przypadnie na niedzielę - 10 sierpnia. - Zawsze w pielgrzymach jest w dużo radości i pogody ducha. Wielu pielgrzymów czekało na pielgrzymkę cały rok z taką nadzieją, że to najlepszy moment urlopu, odpoczynku duchowego na tle przyrody, w pięknej wspólnocie Kościoła - podkreślił ks. Płukarski, nawiązując do tegorocznego hasła pielgrzymkowego. - Idziemy pod hasłem: “Pielgrzymi nadziei”. Nadzieję niesiemy wszystkim, których spotykamy i jest to znakiem dla wielu ludzi. Takim znakiem jesteśmy także dla mieszkańców mijanych przez nas miast i miejscowości. Jest to też wzajemne budowanie nadziei, relacji z Panem Bogiem oraz żywe doświadczenie wiary Kościoła.
CZYTAJ DALEJ

„Poproś Jezusa, by wszedł do Twego grobu” – ojcowie Szustak i Nowak w Casa Polonia

2025-07-30 21:25

[ TEMATY ]

Jubileusz Młodych w Rzymie

Jubileusz Młodzieży

Jubileusz Młodych

Vatican News / ks. Marek Weresa

O. Tomasz Nowak, o. Adam Szustak

O. Tomasz Nowak, o. Adam Szustak

Historia wskrzeszenia Łazarza to nie tylko opowieść o cudzie sprzed dwóch tysięcy lat, ale znak nadziei dla każdego, kto czuje się pogrzebany. Mówili o tym ojcowie dominikanie Adam Szustak i Tomasz Nowak podczas katechezy na Casa Polonia w ramach trwającego Jubileuszu Młodzieży w Rzymie. Znani kaznodzieje podkreślali, że Jezus nie tylko wskrzesza – On schodzi do naszych grobów, woła po imieniu i daje siłę, by wyjść – tak jak Łazarz - nawet „dwa piętra do góry”.

„Każdy ma jakiś rodzaj śmierci w sobie” – mówił o. Adam Szustak OP, przypominając, że Bóg chce zamienić się z nami miejscami. Dominikanin, twórca kanału „Langusta na Palmie”, zapowiedział, że głównymi bohaterami trzech katechez i konferencji w ramach Casa Polonia będą przyjaciele Jezusa, a zarazem rodzeństwo - Łazarz, Marta i Maria.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję