Kiedy wokół płonęły domy i słychać było kanonadę strzałów, Maria Okońska i współpracujące z nią dziewczęta rozdawały mieszkańcom Warszawy przepisywane na kartkach modlitwy i robione ze sznurków różańce. Codziennie przyjmowały Komunię św. i wiele czasu spędzały na modlitwie. Był to ich udział w Powstaniu Warszawskim - świadoma decyzja, podjęta z błogosławieństwem, ale bez jakiegokolwiek nacisku ks. Stefana Wyszyńskiego, ukrywającego się wówczas w Laskach. „Gdy podjęłyśmy decyzję, ogarnął nas bezgraniczny spokój i radość. Miałyśmy przeświadczenie, że sama Matka Najświętsza poddała nam te projekty i wezwała nas do nowej formy służby w Powstaniu Warszawskim” - pisze Maria Okońska w książce zatytułowanej Wspomnienie z Powstania Warszawskiego.
Kolejne dni walki, kolejne powstańcze adresy, ulice: Chłodna, Żelazna, Moniuszki. Dziewczęta postanawiają, że ta droga ma być ich drogą na Jasną Górę, wierzą, że Matka Boża Częstochowska przeprowadzi je przez wszystkie niebezpieczeństwa, by mogły uklęknąć przed Jej obrazem w Kaplicy Jasnogórskiej. Do tej „pielgrzymki” po drodze przyłączają się inni. Wydrukowana nadludzkim wysiłkiem i rozlepiana na murach stolicy odezwa pt. Nowa mobilizacja walczącej Warszawy czy organizowane przez nie punkty modlitewne podtrzymują ducha mieszkańców umierającej stolicy. Przyszły też dni najcięższej próby. Maria Okońska pisze o nich: „Tysiące ludzi poległo. Domy zrujnowane, przekopy zawalone, kompletna niemożliwość obrony. A Pan Bóg nie przychodzi na pomoc z jakąś cudowną interwencją (...). Zaczęłyśmy więc się zastanawiać i tę sprawę zgłębiać: każda sama na modlitwie, schowana w jakimś schronie modliła się gorąco, aby Pan Bóg pozwolił zrozumieć swoją myśl. Zrozumieć! Pragnęłyśmy tylko jednego - za wszelką cenę ratować naszą wiarę i ufność do Matki Najświętszej...”.
Ta niewielkiej objętości książka jest zarazem dokumentem, reportażem i świadectwem. Jest to lektura zarówno dla tych, którzy pragną poznać nowe fakty z historii Powstania, dla tych, których interesują początki działalności Instytutu Świeckiego Pomocnic Maryi Jasnogórskiej, Matki Kościoła, jak i dla tych, którzy czują, że przechodzą w swoim życiu okres trudnej próby. Maria Okońska i współpracujące z nią dziewczęta w czasie takiej próby znalazły odpowiedź na dręczące je wątpliwości. Tę odpowiedź Autorka przytacza na kartach książki: „Warszawa rozmodlona, Warszawa klęcząca, Warszawa mówiąca Różaniec, Warszawa po rozgrzeszeniu i odpuście zupełnym, Warszawa po wielkiej, powszechnej Komunii św. ginie w stanie łaski uświęcającej. A zatem dokąd idzie? Wprost w objęcia Matki Najświętszej, a przez Nią do Chrystusa i do tronu samego Boga. To było dla nas po prostu jak gdyby objawienie”.
Przed oczami Czytelnika Autorka kreśli dramatyczne obrazy: powstańcze śluby i pogrzeby, idących do niewoli żołnierzy AK, którym one na tę drogę wręczają medaliki z Matką Bożą Jasnogórską, ucieczkę z transportu, spotkanie z ks. Stefanem Wyszyńskim, wreszcie szczęśliwe dotarcie do celu pielgrzymki - Jasnogórskiej Kaplicy Matki Bożej. Bez patosu, bez nadużywania wielkich słów opowiedziana jest wielka historia, historia powstańczej walki, w której orężem była wiara i modlitwa.

Maria Okońska, Wspomnienie z Powstania Warszawskiego, Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „Soli Deo”, ul. Dziekania 1, 00-279 Warszawa, tel./fax (0-22) 831-61-51