Reklama

W wolnej chwili

Podhalanie. Wokół tożsamości - kim byli górale kiedyś, a kim są dzisiaj?

Kim byli górale kiedyś, a kim są dzisiaj? Jak siebie widzą i oceniają? Czy tworzą zwartą grupę? Czy mają poczucie przynależności? Czy miejsce, które jest chronione przez Tatrzański Park Narodowy, dalej stanowi o ich tożsamości? Publikacja „Podhalanie. Wokół tożsamości” Agnieszki Gąsienicy-Giewont i Stanisławy Trebuni-Staszel właśnie trafia na półki księgarń.

[ TEMATY ]

Podhale

Materiał prasowy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Bohaterami najnowszej publikacji wydanej nakładem Tatrzańskiego Parku Narodowego są mieszkańcy szerokiego Podhala. To ich głos buduje opowieść o góralskim świecie. W trakcie pracy nad projektem autorki przeprowadziły kilkadziesiąt rozmów z przedstawicielami kilkunastu miejscowości szerokiego Podhala, od siedemnastolatków po dziewięćdziesięciolatków, z ludźmi o różnych pasjach, temperamentach, zawodach, poglądach, wsłuchując się w powierzane im historie. W narracji o Podhalu starały się uwzględnić także spojrzenie osób z zewnątrz – „panów z dolin”, którzy począwszy od XIX w. odwiedzali region pod Tatrami, odkrywając go dla polskiej kultury i współkształtując z góralami to wszystko, co dziś nazywamy góralszczyzną.

Oprócz kilkudziesięciu niepublikowanych wcześniej zdjęć, pochodzących z archiwów rodzinnych, Czytelnicy znajdą w książce piękne portrety współczesnych górali wykonane przez Jacka Porembę – fotografa, współpracującego z czołowymi tytułami prasowymi, specjalizującego się w portretach. Do książki dołączony jest także jako osobny zeszyt wyjątkowy fotoreportaż Bartka Solika – dziennikarza i fotoreportera. Chcieliśmy zatrzymać Podhale w momencie, w którym jesteśmy, lecz nie tylko paradne, w odświętnym stroju, pozowane. Zależało nam na utrwaleniu Podhala prawdziwego, codziennego, domowego, różnorodnego i pełnego sprzeczności.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Publikacja warta polecenia wszystkim miłośnikom Podhala i jego kultury, lektura obowiązkowa dla badaczek i badaczy góralszczyzny jako interesujący narracyjny wielogłos, zbiór niezwykle ciekawych wypowiedzi i spostrzeżeń samych górali, jako cenny zbiór bibliograficzny, a także jako punkt odniesienia do dalszych badań dotyczących przemian góralskiej obyczajowości, relacji rodzinnych, religijności, a także stosunku do Tatr – pisze w swojej recenzji dr Maria Małanicz-Przybylska.

Zapraszamy do wędrówki szlakiem wytyczonym przez góralską opowieść o Podhalu i jego mieszkańcach.

Reklama

Pierwsze wydanie książki ukazuje się w serii „Archiwum Etnograficzne” Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego.

O Autorkach:

Agnieszka Gąsienica-Giewont - pochodzi z Gronia, gdzie wychowała się w szacunku do rodzimej kultury i tradycji, obecnie mieszka w Witowie-Roztokach. Etnolog, muzealnik. Absolwentka Międzynarodowej Szkoły Nauk o Edukacji i Kulturze, Wydziału Etnologii na Uniwersytecie Śląskim – filia w Cieszynie i studiów podyplomowych z zarządzania w administracji publicznej w Małopolskiej Szkole Administracji Publicznej Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz podyplomowych studiów muzeologicznych w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Kierownik Muzeum Karola Szymanowskiego w willi „Atma” w Zakopanem, Oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie. Redaktor w kwartalniku „Tatry” TPN. Animatorka kultury regionalnej, jurorka festiwali i przeglądów muzyki tradycyjnej. W latach 2008–2018 związana z Międzynarodowym Festiwalem Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem, z czego w latach 2015–2017 dyrektor artystyczna festiwalu.

Stanisława Trebunia-Staszel - dorastała i wychowywała się w Białce Tatrzańskiej oraz Białym Dunajcu. Obecnie mieszka i pracuje w Krakowie, ale ukochanego Podhala nigdy nie opuściła. Etnolog, wykładowca akademicki, dyrektor Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zajmuje się etnografią Polski i Karpat. Ostatnio jej zainteresowania badawcze koncentrują się na antropologii i etnologii w czasie II wojny światowej. Związana z podhalańskim ruchem regionalnym. Współpracuje z zespołami góralskimi. Działa w Stowarzyszeniu „Drogami Tischnera”. W czasie studiów kierownik artystyczna Studenckiego Zespołu Góralskiego „Skalni”. W latach 1993–2014 kierownik, a następnie dyrektor artystyczna Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem. Jest autorką i współautorką wielu artykułów oraz kilku książek, między innymi: Śladami podhalańskiej mody (2007, 2010), Strój Górali Podhalańskich (2011), «Lud zdolny do życia». Górale podhalańscy w oczach niemieckiego okupanta (2019), Rodzinne zwyczaje i obrzędy mieszkańców polsko- -słowackiego pogranicza: Nowy Targ–Kieżmark (2021).

Więcej informacji o publikacji na stronie (także możliwość zakupu): www.podhalanie.tpn.pl

2022-11-18 10:47

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Przez Podhale szlakiem Sursum Corda

Niedziela rzeszowska 34/2020, str. IV

[ TEMATY ]

wakacje

wycieczka

Podhale

Mirek i Magda Osip-Pokrywka

Panorama Podhala z trasy szlaku „Sursum Corda”

Panorama Podhala z trasy szlaku „Sursum Corda”

Podhale to kolebka pobożności i poszanowania tradycji. Dlatego dla Karola Wojtyły – Ojca Św. Jana Pawła II – kraina ta miała wartość szczególną.

Często zwykł mawiać: „[…] ja z rodu jestem człowiekiem gór”. W słowach tych zawiera się nie tylko wielka miłość do górskich krajobrazów, ale również szczególne poszanowanie dla rodzimych mieszkańców tych terenów. Z resztą ta sympatia działała w obydwie strony, bowiem Górale o papieżu Polaku wielokrotnie wyrażali się „nasz Baca”.

CZYTAJ DALEJ

Tak, proszę, Jezu Chryste, obmyj mnie

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Pio Si/pl.fotolia.com

Rozważania do Ewangelii J 13, 1-15.

Wielki Czwartek, 28 marca

CZYTAJ DALEJ

Widowisko „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” w Kalwarii Zebrzydowskiej

2024-03-28 21:51

[ TEMATY ]

koncert pasyjny

Artur Brocki/Mat.prasowy/Pasja

Już 29.03.2024r. na antenie głównej Polsatu o godzinie 20:00 będzie miała miejsce emisja wyjątkowego widowiska. „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” to program muzyczny, na który składa się rejestracja 12 pieśni pasyjnych w wykonaniu znanych polskich artystów m.in. Roksany Węgiel, dla której udział w tym wydarzeniu będzie osobistym przeżyciem.

Ilustracją dla występujących artystów będą fragmenty Misterium Męki Pańskiej odegrane w przepięknej scenerii Dróżek Kalwaryjskich przez braci z klasztoru Ojców Bernardynów i wiernych, którzy zwyczajowo biorą udział w tych corocznych celebracjach na Dróżkach Kalwarii Zebrzydowskiej. Misterium opisuje pojmanie, osądzenie, drogę krzyżową i ukrzyżowanie Jezusa i jest co roku odgrywane w Wielkim Tygodniu w Kalwarii Zebrzydowskiej, a jego tradycja sięga początków XVII wieku.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję