W związku z obchodzonym 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, chciałbym poruszyć zagadnienie pojęcia „sprawiedliwość” na tle morderstw popełnionych na polskich jeńcach wojennych. Pojęcie to, według prawa, jest trudne do zdefiniowania, można o nim mówić jedynie w kontekście prawa międzynarodowego. Można byłoby mówić jeszcze o „sprawiedliwości” w świetle filozofii marksistowskiej, która była podstawą zbrodni popełnionych w byłym ZSRR. Jak wiadomo, po II wojnie światowej wyznawcy tej ideologii znaleźli się również w Polsce, przeważnie wśród pracowników Urzędu Bezpieczeństwa. Również mordy takie - tzw. sądowe - były realizowane po fikcyjnych procesach. Przykładem może być mord na gen. Fieldorfie i wielu żołnierzach AK, NSZ oraz innych Polakach walczących o niepodległość. Nigdy nie doszło do osądzenia zbrodniarzy stalinowskich. A procesy tych, których ewentualnie próbowano osądzić - przeciągały się latami. Prowadzone rozprawy w stosunku do przestępców były przykładem dalszego bezprawia, bo wyrok w sprawach patriotów polskich niejednokrotnie wydawali funkcjonariusze UB. Dla przykładu podaję wyrok wydany za odmowę współpracy: kiedy gen. „Nil” odmówił współpracy z reżimem komunistycznym, jeden z ubeków powiedział: „Jeśli tak, to między nami wszystko skończone. Nie skorzystaliście z niesamowitej okazji. Za prawie nic mogliście uratować życie. Teraz już nam nie jesteście potrzebni. Pożałujecie. Będziecie wisieć”. Sędzia Andrzejew, który był profesorem prawa, odmówił kasacji wyroku gen. „Nila” i został on wykonany 24 lutego 1953 r.
Oficerowie i żołnierze polscy, którzy dostali się do niewoli sowieckiej, decyzją z dnia 5 marca 1940 r. zostali wymordowani. Decyzja ta dotyczyła 14.700 jeńców. Trzeba przypomnieć, że żołnierze polscy, którzy dostali się do niewoli niemieckiej, przeważnie przeżyli.
Przytoczę jeszcze myśl śp. ks. Zdzisława Peszkowskiego, kapelana Rodzin Katyńskich i Pomordowanych na Wschodzie. Uważał on, „że zbrodnie powinny być nazwane, zbrodniarze ukarani, lecz wina za przestępstwa wciąż będzie ciążyć na nowych pokoleniach. Musi tu zostać spełniony warunek, że młodzi ludzie nie zapomną o tym, co się zdarzyło i wzbudzą w sobie postanowienie sprzeciwu wobec popełnionych przez ojców zbrodni”. Słowo „przebaczam”, wypowiedziane wobec drugiej osoby, ma znaczenie tylko wtedy, gdy druga osoba chce uznać swoją własną winę. Jednak obecne władze Rosji mają z tym ogromny problem. Bronią się, że Katyń leży na terenie Ukrainy i to państwo powinno podjąć odpowiedzialność za dokonany mord.
Należy podkreślić, że koncepcja sprawiedliwości jest istotnym warunkiem pokoju społeczności ludzkiej, a jego fundamentem jest pojęcie sprawiedliwości według koncepcji chrześcijańskiej, która opiera się na godności osoby ludzkiej. W przeciwieństwie do niej koncepcja marksistowska opiera się na sprawiedliwości klasowej, a koncepcja liberalna - na wartościach ekonomicznych.